Θέατρο στην Εκπαίδευση
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΑΤΤΙΚΗΣ
Αθήνα 9, 10 & 11 Μαρτίου 2007
«Θεατρική τέχνη και εκπαίδευση: διάλογος με κοινές προθέσεις;»
Στέλιος Βγαγκές, δάσκαλος - εμψυχωτής Θεατρικού Παιχνιδιού
"Θεατρικό Παιχνίδι και γλωσσικός κώδικας"
Η Γλώσσα, ως κώδικας επικοινωνίας, δεν αναπτύσσεται μόνο με εκφραστικά μέσα που αφορούν στη νόηση. Οι έννοιες (τα νοήματα) της γλώσσας λειτουργούν και σε επίπεδα ψυχοσυναισθηματικά με αναγωγές και καταχωρήσεις σε δομημένες εμπειρίες. Έτσι, κινητοποιούνται οι αισθήσεις και τα νοήματα γίνονται προσωπικές κτήσεις. Το Θεατρικό Παιχνίδι ευαισθητοποιεί το άτομο, ώστε να μπορεί να αναγνωρίζει, αρχικά, τα νοήματα ως σήματα που εκπέμπονται με εξωλεκτικά στοιχεία με εκφραστικό μέσο το σώμα (κίνηση, ήχο, έκφραση) και να τα εντάσσει στο επικοινωνιακό γεγονός. Το Θεατρικό Παιχνίδι ενεργοποιεί το σώμα στο να αισθάνεται και να εκφράζει. Μ’ αυτόν τον τρόπο προσεγγίζει τη δυσκολία της επικοινωνίας ομάδων με διαφορετικό γλωσσικό κώδικα, ενθαρρύνοντας την επαφή μέσα από παιχνίδια και συναισθήματα που στόχο έχουν την εννοιολογική εξοικείωση διαφορετικών λεκτικών εκφράσεων. Το Θ.Π. χρησιμοποιεί τεχνικές σωματικής έκφρασης, οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα, παιχνίδια ρυθμού και κίνησης. Και μέσα από το «παιχνίδι των ρόλων» δίνει τη δυνατότητα στον παίκτη να προσεγγίσει (μέσω της μίμησης) τις έννοιες με το δικό του, προσωπικό, τρόπο. Έτσι, με τη συγκινησιακή φόρτιση του ρόλου, ο παίκτης κάνει «κτήμα του» την έννοια και περνά, τελικά, από την αίσθηση στη νόηση… Ένα γαλλικό τραγούδι όπου το περιεχόμενό του (μουσική, λόγια, ερμηνεία του τραγουδιστή) προκαλεί μέσα από τις αισθήσεις αναπαραστατικές εικόνες, και ένα κείμενο στην ελληνική γλώσσα όπου τα «κενά απροσδιοριστίας» του αφήνουν περιθώρια για τη δημιουργική παρέμβαση του αναγνώστη σ’ αυτό, είναι τα ερεθίσματα με τα οποία οι παίκτες του θεατρικού παιχνιδιού καλούνται να προβούν στην αναδιήγησή τους με εξωλεκτικά στοιχεία χρησιμοποιώντας τη "γλώσσα του σώματος" ως κώδικα επικοινωνίας. Οι θεατές της δράσης της κάθε υποομάδας μέσα από ένα καταιγισμό ιδεών "μεταφράζουν" τα σήματα με λέξεις και δημιουργούν ένα νέο κείμενο.
Ο Στέλιος Βγαγκές είναι δάσκαλος και εμψυχωτής θεατρικού παιχνιδιού. Είναι απόφοιτος της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας, κάτοχος μετεκπαιδευτικού τίτλου του ΜΔΔΕ και απόφοιτος του 3ετούς Εργαστηρίου Παιδαγωγικής Θεάτρου και Θεατρικού Παιχνιδιού του «Θεάτρου της Ημέρας». Έχει παρακολουθήσει προγράμματα εργαστηρίων ρυθμικής και κινητικής αγωγής, μουσικοκινητικής αγωγής και δραματοσοφίας. Υπηρετεί στο 15ο Δημ. Σχ. Καλλιθέας και εφαρμόζει το θεατρικό παιχνίδι στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία εντάσσοντάς το στο αναλυτικό πρόγραμμα. Συμμετέχει ως επιμορφωτής σε σεμινάρια και ημερίδες που οργανώνουν δημοτικοί και πολιτιστικοί φορείς, σύλλογοι εκπαιδευτικών, Π.Ε.Κ του Υπουργείου Παιδείας. Είναι συνεργάτης στην επιμόρφωση δασκάλων καθώς και στο σχεδιασμό προγραμμάτων και δράσεων στο πλαίσιο εφαρμογής του προγράμματος «Μελίνα-εκπαίδευση και πολιτισμός». Είναι μέλος του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και συμμετέχει ως εισηγητής και εμψυχωτής σε σεμινάρια, ημερίδες και συνέδρια που οργανώνει ο παραπάνω φορέας. Ως μέλος της ομάδας των βασικών συνεργατών του Λάκη Κουρετζή, δίδαξε επί σειρά ετών στο 3ετές Εργαστήρι Παιδαγωγικής Θεάτρου και Θεατρικού Παιχνιδιού του «Θεάτρου της Ημέρας» το αντικείμενο σπουδών «Το Θεατρικό Παιχνίδι στην Εκπαιδευτική Διαδικασία». Είναι ιδρυτικό στέλεχος του Κέντρου Εκπαιδευτικών και Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων «ΠΑΙΔΙΩΝ ΔΡΑΣΕΙΣ» στο οποίο λειτουργεί ομάδες έκφρασης παιδιών, εφήβων και ενηλίκων και στο οποίο συνεχίζει να διδάσκει το παραπάνω αντικείμενο.