Radical Hope!

 

"Νέοι, Θέατρο, Ριζοσπαστική Ελπίδα και Ηθικό Φαντασιακό: μια διαπολιτισμική έρευνα παιδαγωγικής του θεάτρου, παράστασης και ενεργού συμμετοχής στα κοινά"

Σεπτέμβριος 2014 - Μάρτιος 2018

 

Τι είναι

ΤΙ ΕΙΝΑΙ

Το Πρόγραμμα Radical Hope (2014-2018)- με εταίρους στον Καναδά, την Ταιβάν, την Ελλάδα, την Ινδία και την Αγγλία - ερευνά πως το θέατρο στη σχολική τάξη και οι πρακτικές της «ελπίδας» και της «φροντίδας» μπορούν να καλλιεργήσουν σχέσεις, αξίες και απόψεις που κατευθύνουν και ενισχύουν τους νέους για μια πιο ενεργή συμμετοχή στα κοινά.  Υπάρχει μία σχέση ανάμεσα στις δημιουργικές δραστηριότητες του εκπαιδευτικού θεάτρου/δράματος και τη συμμετοχή των νέων ανθρώπων στα κοινά (civic engagement). Αυτή η έρευνα θα εξετάσει τις επιπτώσεις που έχουν στους νέους οι δημιουργικές και καλλιτεχνικές πρακτικές που οι ίδιοι βιώνουν στο μάθημα του θεάτρου/δράματος. Ειδικότερα, συζητώντας με μία ευρεία γκάμα μαθητών και καθηγητών θεάτρου σε σχολεία αστικών περιοχών, η έρευνα σκοπεύει να δημιουργήσει μία καλλιτεχνική και διαπολιτισμική «βάση γνώσης νέων» που θα αφορά στην εμπειρία της παιδαγωγικής του θεάτρου/δράματος και στις αντιλήψεις των νέων ως προς τη συμμετοχή τους στα κοινά.
Στόχος είναι να μάθουμε από και μαζί με τους ίδιους για το τι ελπίζουν, για ποιους και για τι νοιάζονται και για το πώς αυτή η «ελπίδα» (hope) και η  «φροντίδα» (care) επηρεάζει την συμμετοχή τους στην πολιτική, οικονομική, πολιτιστική ζωή της τοπικής αλλά και της διεθνούς κοινότητας.   Η έρευνα θα διερευνήσει τις εμπειρίες των μαθητών και των μαθητριών στο Τορόντο (Καναδάς), Λονδίνο (Αγγλία), Αθήνα (Ελλάδα), Λουκνάου (Ινδία) και Ταϊνάν (Ταϊβάν). 
Σε κάθε χώρα εμπλέκονται τουλάχιστον ένα σχολείο και μια τάξη θεάτρου/δράματος με τον/τους εκπαιδευτικούς της και οι τοπικοί ερευνητές.   

 

 

ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ

Κατά τη διάρκεια του Προγράμματος τουλάχιστον ένα σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από κάθε χώρα θα εμπλακεί σε ποικιλία θεατροπαιδαγωγικών μοντέλων όπως επινόηση μικρών σκηνών, δράσεις προφορικής ιστορίας, θέατρο ντοκουμέντο κ.ά. Οι συνεργάτες μέσω ενός διαδικτυακού blog  θα ανταλλάξουν ιδέες, απόψεις και θα προσφέρουν κριτική ανατροφοδότηση στους εταίρους.
Η έρευνα εμπεριέχει 3 είδη δραστηριοτήτων: (1) δραστηριότητες θεάτρου/δράματος στην τάξη που περιλαμβάνουν και ημέρες παρατήρησης των τάξεων, (2) Ατομικές συνεντεύξεις και συνεντεύξεις με Ομάδες Εστίασης (μαθητές/τριες και καθηγητές/τριες) διάρκειας 45-60’ που θα επικεντρώνονται σε ζητήματα συμμετοχής στα κοινά, κοινωνικών σχέσεων και σχέσεων μεταξύ συμμαθητών, εκμάθησης και εκπαίδευσης, και σχολικής κουλτούρας, καθώς και (3) Δημιουργία βίντεο που θα δημιουργήσουν οι μαθητές/τριες που θα βασίζονται σε δικά τους κείμενα και/ή σε δική τους θεατρική δουλειά.


ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Οι ζωές και οι προοπτικές των νέων ανθρώπων αποσταθεροποιούνται από την παγκόσμια πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα. Οι κοινωνικές και οι εκπαιδευτικές πολιτικές που αφορούν στη νεολαία σπάνια ενέχουν τις προοπτικές και τις αντιλήψεις των ίδιων των νέων. Η συγκεκριμένη έρευνα στοχεύει στη δημιουργία ενός forum γνώσης που θα δημιουργηθεί από κοινού με νέους ανθρώπους καθώς και στην δόμηση ενός ευρύτερου προγράμματος που επενδύει στην βελτίωση των ευκαιριών που δίνονται στους νέους ανθρώπους όσον αφορά στην εμπλοκή τους στην ανάληψη πρωτοβουλιών και στη συμμετοχή τους στο δημόσιο χώρο. Πιο συγκεκριμένα, θα ερευνηθεί η φύση των σχέσεων ανάμεσα στη σχολική συμμετοχή και στη συμμετοχή στα κοινά μέσα από την διερεύνηση και τη μελέτη της σχέσης που δημιουργείται ανάμεσα σε μία ανεπτυγμένη δημοκρατία και μία παιδαγωγική του θεάτρου που επικεντρώνεται στη συλλογική και δημιουργική εκπαίδευση και στις κοινωνικές σχέσεις μέσα και έξω από τις τάξεις. Σε αυτό το πλαίσιο θα μελετηθούν εξίσου τα ιδεώδη των δημοκρατικών θεωριών και οι ρεαλιστικές συνθήκες της σχολικής πραγματικότητας.

Το ερευνητικό αυτό Πρόγραμμα θα επιχειρήσει να «συλλάβει» τις αντιλήψεις, τις προσδοκίες και τις στάσεις των νέων μέσα από τις δικές τους αφηγήσεις και τις ιστορίες που θα αναδειχθούν μέσω θεάτρου και στη συνέχεια να τις φέρει σε ένα εποικοδομητικό διάλογο με μία ομάδα ερευνητών, καλλιτεχνών και άλλων νέων από όλο τον κόσμο, πέρα από γεωγραφικά και πολιτισμικά σύνορα. Με βάση μία προσέγγιση που χρησιμοποιεί την «ευρύτητα της ζωής» (lifewide, Erstad 2012) θα συγκεντρωθούν οι ενδοσχολικές και οι πολιτειακές ιστορίες/εμπειρίες των νέων μαζί με τις θεατρικές και «μιντιακές» πρακτικές τους έτσι ώστε να εξετασθεί το μείζονος σημασίας ζήτημα του πώς οι νέοι συμμετέχουν στη μάθηση και στη δημοκρατία. Αναγνωρίζοντας τους περιορισμούς των δυνατοτήτων μας να κατανοήσουμε πλήρως - ως ενήλικες – τις στάσεις και τις αντιλήψεις αυτές, υπογραμμίζουμε την επιθυμία μας να δημιουργήσουμε μία «βάση γνώσεων νέων» που αφορά στο πώς οι ίδιοι βιώνουν την παιδαγωγική του θεάτρου και τη διάχυσή της στην περαιτέρω συμμετοχή στα κοινά για να μάθουμε όχι από αυτούς αλλά μαζί τους για τις επιθυμίες τους, και για αυτά τα οποία τους αφορούν και τους νοιάζουν. Για αυτό το λόγο, η εμπλοκή των νέων ως συν-ερευνητών, ως κεντρικών συμμετεχόντων σε μία διεθνή, ερευνητική συλλογικότητα είναι ιδιαίτερης σημασίας.

Το Πρόγραμμα ως μία εθνογραφία πολλαπλών χώρων και πολυμέσων που τοποθετείται ταυτόχρονα στον Καναδά, την Ινδία, την Ταιβάν, την Ελλάδα και το Ην. Βασίλειο, θα χρησιμοποιήσει μεθοδολογικά καινοτόμους τρόπους για να: εξετάσει τα διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια στις δύσκολες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες, να πάρει συνεντεύξεις από κεντρικά πρόσωπα στα σχολεία και στις κοινότητες, να πειραματιστεί και να επικοινωνήσει μέσω διαφορετικών μοντέλων παιδαγωγικής του θεάτρου, να δημιουργήσει πλαίσια για ψηφιακή επικοινωνία και διάλογο μέσω παραστάσεων σε όλα τα σημεία της έρευνας ανά τον κόσμο και να προωθήσει μία συνεργατική ανάλυση των «ζωντανών» και των ψηφιακών δεδομένων.  Αυτές οι δραστηριότητες θα δημιουργήσουν μία θεωρητικά πλούσια και εμπειρικά βασισμένη μελέτη των τρόπων με τους οποίους οι έννοιες της ελπίδας και της φροντίδας λειτουργούν στις ζωές των νέων ανθρώπων σήμερα. Επιπλέον, θα συγκροτήσουν μίας αντίστοιχης σημασίας ανάλυση για το πώς η συμμετοχή των νέων σε καλλιτεχνικές πρακτικές και τοπικές ή διεθνείς κοινωνικές σχέσεις μπορεί να καλλιεργήσει μορφές ενεργού συμμετοχής στα κοινά σε καιρούς αυξανόμενης κοινωνικο-οικονομικής ταραχής.


ΣΤΟΧΟΙ

Το συγκεκριμένο Πρόγραμμα στοχεύει να ερευνήσει τους τρόπους με τους οποίους το σχολείο και πιο συγκεκριμένα το μάθημα της θεατρικής αγωγής μπορούν να αποτελέσουν χώρους ενεργού συμμετοχής και όχι απλές διαδικασίες προετοιμασίας για μελλοντική συμμετοχή στα κοινά. Το ελπίζειν και το νοιάζεσθαι αναδεικνύονται ως κεντρικής σημασίας στις εμπειρίες ενεργού συμμετοχής των μαθητών και των μαθητριών στο κοινό γίγνεσθαι και γίνονται αντιληπτές από τους ίδιους και τις ίδιες ως σημαίνουσες συνθήκες της εκπαιδευτικής διαδικασίας του θεάτρου/δράματος. 
Σε αυτό το πλαίσιο, η συγκεκριμένη έρευνα σκοπεύει να κατανοήσει καλύτερα: 
1. πώς οι μαθητές και οι μαθήτριες α) αντιλαμβάνονται, εννοιολογούν και εξασκούν την ελπίδα β) για ποιους και για τι νοιάζονται περισσότερο από όλα σε ένα πλαίσιο κοινωνικής και οικονομικής αστάθειας γ) πώς η ελπίδα και η φροντίδα που αποκτούν πραγματικές διαστάσεις στο μάθημα του θεάτρου μπορούν να συνδεθούν με τη συμμετοχή των νέων στη δημοκρατία 
2. πώς η ευρύτερη πολιτική, εκπαιδευτική και κοινωνική από-επένδυση (disinvestment) από τους νέους ανθρώπους επηρεάζει την ακαδημαϊκή συμμετοχή τους στο σχολείο και την ενεργό συμμετοχή τους στην κοινότητα 
3. πώς μία προσωρινή κουλτούρα συλλογικού θεάτρου λειτουργεί σε τέτοιες περιπτώσεις και πώς συγκεκριμένα μοντέλα εκπαιδευτικού δράματος καλλιεργούν συναισθηματικές ευαισθησίες και αναδεικνύουν πολιτική αλληλεγγύη παρά τις κοινωνικές διαφορές 
4. πώς η επικοινωνία ιδεών σε διαφορετικά πολιτισμικά και γλωσσικά σύνορα, οι διαφορετικές παιδαγωγικές, οι ποικίλες πολιτιστικές αισθητικές, τα διάφορα είδη των ψηφιακών πολυμέσων και οι πρακτικές κινητικότητας της γνώσης συμβάλουν στην ανάπτυξη των ικανοτήτων για δημόσιο διάλογο και ενεργό συμμετοχή στα κοινά


 

Οργάνωση

Μεθοδολογία

Υλικό - εκδηλώσεις