ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ 2003
Αντικείμενο και οργάνωση της Συνδιάσκεψης 2003
Το τριήμερο 24-25-26 Ιανουαρίου 2003 στα πλαίσια του προγράμματος "εκπαίδευση & θέατρο", πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα (Αρσάκειο Ψυχικού) η 3η Διεθνής Συνδιάσκεψη για το Θέατρο στην Εκπαίδευση. Ήταν μια διευρυμένη Συνδιάσκεψη που περιλάμβανε σεμινάρια, εργαστήρια, συζητήσεις, εισηγήσεις, παραστάσεις σε κεντρικά θέατρα της Αθήνας κι άλλες εκδηλώσεις που διάρκεσαν συνολικά 15 ημέρες. Πήραν μέρος περίπου 600 εκπαιδευτικοί, φοιτητές, ακαδημαϊκοί και καλλιτέχνες από 18 χώρες.
Στόχοι της Συνδιάσκεψης ήταν η ανταλλαγή εμπειριών, η καταγραφή σημαντικών προγραμμάτων, η ανάδειξη στοιχείων με ιδιαίτερο εκπαιδευτικό ενδιαφέρον, η αναζήτηση μεθόδων και τεχνικών τις οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι εκπαιδευτικοί στην καθημερινή πρακτική τους και η διαμόρφωση προτάσεων για το "τι", το "πώς" και το "πότε" του θεάτρου στην εκπαίδευση.
Η Συνδιάσκεψη έφερε τον τίτλο "χτίζοντας γέφυρες" και πραγματοποιήθηκε σε μια στιγμή που φαίνεται να αναζητείται διεθνώς η νέα φυσιογνωμία του σχολείου. Μια φυσιογνωμία που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις που προέκυψαν από τις βαθύτατες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές ανακατατάξεις των τελευταίων ετών. Η "παγκοσμιοποίηση" και ο "μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 κόσμος" έφεραν τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων μπροστά σε νέες προκλήσεις και διλήμματα για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης και τις διδακτικές μεθόδους.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι από τους λειτουργούς της εκπαίδευσης αναγνωρίζουν τη δυναμική που οι παραστατικές τέχνες κυρίως ως εργαλείο μάθησης κρύβουν.
Στην κατεύθυνση αυτή κινήθηκε και η Διεθνής Συνδιάσκεψη της Αθήνας 2003 για το θέατρο στην εκπαίδευση. Προσπάθησε να φέρει τις παραστατικές τέχνες πιο κοντά στη σχολική εκπαίδευση και να προβάλει τα κοινά σημεία που μπορούν να έχουν.
Οι εισηγητές και οι εμψυχωτές των εργαστηρίων απέδειξαν ότι το θέατρο και οι άλλες εκφραστικές τέχνες είναι ζωντανές, δυναμικές φόρμες, οι οποίες μπορούν να αποτυπώνουν ιδιαιτερότητες κάθε μορφής. Ταυτόχρονα μπορούν να αφηγούνται την κοινή ανθρώπινη εμπειρία με μια παγκόσμια γλώσσα. Συμβάλλουν με πρακτικό τρόπο στην άρση των φραγμών που θέτει η απομόνωση, στην ανάδειξη κοινών πολιτισμικών στοιχείων και στην εκτίμηση και αποδοχή της ιδιαιτερότητας. Μπορούν με επιτυχία να "χτίσουν γέφυρες" ανάμεσα σε διαφορετικά πολιτισμικά, εθνικά, φυλετικά κ.ά. περιβάλλοντα. Μπορούν επίσης να προβάλουν το πολιτισμικό κεφάλαιο όλων των νέων σε μια προσπάθεια ευρύτερης συμμετοχής ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων στις νέες εξελίξεις.
Οι παραστατικές τέχνες παρεμβαίνουν αποτελεσματικά στον διαπολιτισμικό προσανατολισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και αναδεικνύονται σε ουσιαστικά εργαλεία κοινωνικής παρέμβασης. Η αποδοχή του διαφορετικού, η ξενοφοβία, η βία, οι πρόσφυγες, η ολυμπιακή εκεχειρία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα του πολίτη, οι εξαρτήσεις, η κοινωνική συνοχή, η σωματική και ψυχική υγεία ήταν μερικά από τα θέματα που προσέγγισαν οι εισηγητές και εμψυχωτές στη Συνδιάσκεψη
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να δουν πως οι προκλήσεις και οι αλλαγές των τελευταίων ετών στον πλανήτη μας επηρεάζουν, στη χώρα μας και στο εξωτερικό, τις διδακτικές μεθοδολογίες. Παρουσιάστηκαν αρκετά διδακτικά μοντέλα από πολλές χώρες, τρόποι εφαρμογής σε διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης αλλά και ποικίλες καλλιτεχνικές φόρμες από Ανατολή και Δύση. Το ρεαλιστικό θέατρο συναντήθηκε με το επικό, οι μάσκες με τις τελετουργίες και τη μουσική, το κοινωνικό θέατρο με το χορόδραμα, οι κλόουν με τις μαριονέτες και το σωματικό θέατρο, τα εικαστικά με την ποίηση και το σινεμά. Η Συνδιάσκεψη κατάφερε να απλώσει "γέφυρα" γνωριμίας ανάμεσα και σ' αυτά.
Τέλος, από την συνολική εμπειρία των μέχρι τώρα Διεθνών Συνδιασκέψεων για το Θέατρο στην Εκπαίδευση φαίνεται να σηματοδοτείται και μια ακόμα προσπάθεια. Η προσπάθεια γεφύρωσης ενός κομματιού της "τυπικής" ελληνικής εκπαίδευσης, με το γνωστό γνωσιοκεντρικό και εξεταστικό προσανατολισμό της, με διδακτικά μοντέλα που φτάνουν σε εμάς από τους χώρους των τεχνών και της "άτυπης" εκπαίδευσης. Δείγματα αυτής της προσπάθειας υπάρχουν και σε αυτή τη Συνδιάσκεψη.