Μονόλογοι από το Αιγαίο
Το ταξίδι και τα όνειρα ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων
Νέα Μάκρη Αττικής. 21 Μαρτίου 2017. 1ο Γυμνάσιο Νέας Μάκρης. “σε διάλογο με τους Μονόλογους”
1ο Γυμνάσιο Νέας Μάκρης “σε διάλογο με τους Μονόλογους”
Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της ομάδας του “Λογοτεχνικού εργαστηρίου” και με αφορμή το θέμα του πολέμου οι μαθητές ενθαρρύνθηκαν να γράψουν δικά τους κείμενα και να ζωγραφίσουν συνομιλώντας με τους “Μονολόγους από το Αιγαίο”. Αρκετοί από αυτούς ευαισθητοποιήθηκαν και δημιούργησαν ποιήματα, απαντήσεις και σχόλια ζωντανεύοντας τις σκέψεις, τις αναμνήσεις, τα συναισθήματα και τα όνειρα του Αλί, του Αμπντάλα, του Ιρφάν, του Ινάντ…. Η φωνή των ανήλικων προσφύγων ακούστηκε στο σχολείο μας μέσω όσων δημιούργησαν οι συνομήλικοί τους
Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Γλυκερία Κατσιούπη
Τα 8 κείμενα των μαθητών:
1) Αγαπητέ Αζιζ,
Είμαι σχεδόν συνομήλικη σου. Πρέπει να είναι πολύ δύσκολο για εσένα να φεύγεις μακριά από την πατρίδα σου. Εγώ δεν έχω ζήσει ποτέ πόλεμο . Είχα την τύχη να μην αναγκαστώ να απομακρυνθώ από τους ανθρώπους που αγαπώ και να μην μου λείψει τίποτα . Οπότε θα προσπαθήσω να μπω στη θέση σου.
Τα τελευταία τρία χρόνια έχεις περάσει πολλά δεινά. Αναγκάστηκες να αφήσεις την πατρίδα σου που τόσο αγαπούσες ,τους φίλους σου, να αποχωριστείς την οικογένεια σου , να μάθεις να ζεις χωρίς τις ανέσεις σου. Φαντάζομαι πόσο τρομερό πράγμα είναι ο πόλεμος που σε ανάγκασε να ταξιδέψεις για τρία ολόκληρα χρόνια μέχρι να φτάσεις στην Ελλάδα.
Ένα παιδί έχει ανάγκη την οικογένεια του ,την εκπαίδευση , την ασφάλεια υγεία, τη ζεστασιά , ένα ήρεμο περιβάλλον χωρίς πόλεμο και θάνατο .Δεν πρέπει όμως να νιώθεις νοσταλγία για το Αφγανιστάν και την οικογένεια σου, γιατί μερικές φορές μπορεί να βρισκόμαστε μακριά από αυτά που αγαπάμε όμως τα έχουμε μέσα στην ψυχή μας.
Ελισάβετ
2) Με αφορμή τη φράση του Αμπντάλα «Θα γυρίσουμε Συρία…»
Θα γυρίσουμε
Ναι, θα γυρίσουμε
παρά τις δυσκολίες
θα γυρίσουμε
Θα κάνουμε ό, τι είναι δυνατό
θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί
θα γυρίσουμε
Πίσω στην πατρίδα μας
εκεί που γεννηθήκαμε
εκεί που ανήκουμε
θα γυρίσουμε
Ποτέ δε θέλαμε να φύγουμε,
ποτέ δε θέλαμε να σε αφήσουμε πίσω,
θα γυρίσουμε
Θα παλέψουμε για εσένα
κι ας μην έχουμε όπλα
θα γυρίσουμε
Θα παλέψουμε με την πείνα,
με την αρρώστια, με το κρύο,
θα παλέψουμε,
θα γυρίσουμε
θα τα καταφέρουμε,
Ναι θα τα καταφέρουμε.
Θα γυρίσουμε
Ιωάννα
3) Με αφορμή τη φράση του Αλί «Όταν ξεκίνησα το ταξίδι δεν ήξερα ποιό θα είναι το τέλος της διαδρομής.[….]Δεν είχαμε κλείσει εισιτήρια από πριν, αφού δεν ξέραμε καν τον προορισμό μας…»
Χωρίς Προορισμό…
Να αγαπάς τα ταξίδια,
μακρινοί προορισμοί που έχουν πολλά να σου δώσουν.
Εμπειρίες, γνώσεις, αναμνήσεις
Κι αν δεν ξέρεις τον προορισμό σου,
άφησε τη θάλασσα να σε πάει.
Ξέρει αυτή.
Κι ας σε πληγώνει συχνά βάζοντάς σου εμπόδια.
Ξέρει,
ξέρει που θα σε πάει.
Μακριά απ΄όλους και απ΄όλα,
εκεί που θα μπορέσεις να ζήσεις, να ονειρευτείς,
απλά άφησε την.
Κλείσε τα μάτια και ευχήσου ν΄ αντέξεις,
τις φουρτούνες και τις δυσκολίες.
Είναι ταξίδι μακρινό,
σ΄έναν νέο κόσμο.
Σ΄έναν κόσμο χωρίς πόλεμο, όπως ευχήθηκες.
Μπορεί να βρεθείς μόνος,
αλλά μην φοβάσαι.
Έχεις δυνάμεις μέσα σου,
που δεν ξέρεις ότι υπάρχουν.
Κλείσε τα μάτια και κοιμήσου.
Όταν ξυπνήσεις, θα δεις ότι έφτασες,
στον προορισμό σου.
Μία ήσυχη ακτή, χωρίς κινδύνους.
Χαρά Σ.
4) Απάντηση στον μονόλογο του Γουασίφ
Αγαπητέ Γουασίφ,
Χαίρομαι πολύ για τα ωραία χρόνια που πέρασες. Για το σχολείο σου και για την ωραία πόλη που έμενες. Φαντάζομαι πως θα ήταν πολύ δύσκολο να αφήσεις την πατρίδα σου, τους δικούς σου για να έρθεις στην Ελλάδα. Δεν μπορώ βέβαια να καταλάβω τον πόνο σου, γιατί εγώ εδώ γεννήθηκα και εδώ μεγαλώνω. Εγώ δεν είμαι αναγκασμένη να φύγω από την πατρίδα μου όπως εσύ έκανες. Δεν ξέρω αν θα είχα το κουράγιο να μπω σε ένα πλοίο και να φύγω μακριά, μακριά από τον τόπο που γεννήθηκα. Εσύ κινδύνεψες, ρίσκαρες την ζωή σου για ένα καλύτερο μέλλον, για να έρθεις εδώ.
Τα όνειρά σου είναι πολύ ωραία και ελπίζω μόλις τελειώσεις το σχολείο να τα πραγματοποιήσεις. Να γίνεις ξεναγός, όπως σχεδιάζεις και να μιλάς στον κόσμο για την Ιστορία και ιδιαίτερα για τον Μ. Αλέξανδρο που τόσο πολύ θαυμάζεις. Ελπίζω να αποκτήσεις το σπίτι που θέλεις, την πισίνα, τον σκύλο και το αυτοκίνητο που ονειρεύεσαι. Καταλαβαίνω την νοσταλγία σου για την πατρίδα, για τους γονείς και τους φίλους σου. Τα παιχνίδια που παίζατε στην γειτονιά σου, το σχολείο σου και τον καλύτερό σου φίλο. Λυπάμαι που αναγκάστηκες να τα αφήσεις πίσω όλα αυτά και θαυμάζω ειλικρινά το θάρρος, την γενναιότητά σου.
Ήταν θαυμάσιο που μετά από τόσο καιρό μπόρεσες να επικοινωνήσεις με τον καλύτερό σου φίλο και να μάθεις τα νέα του. Είναι πολύ σημαντικό που τον συμβούλεψες να μην παρατήσει το σχολείο, να συνεχίσει και να το τελειώσει για να μπορεί να έρθει να σε δει. Προσπάθησε να μην ξεχάσεις την συμβουλή που έδωσες στον φίλο σου γιατί δυσκολίες θα βρεις και εδώ στην Ελλάδα. Μην τα παρατήσεις, μην τα παρατήσεις ποτέ και θα δεις ότι τελικά ότι θα τα καταφέρεις και τα όνειρά σου θα πραγματοποιηθούν.
Τριανταφυλλιά
5) Απάντηση στον μονόλογο του Ινάντ
Αγαπητέ Ινάντ,
Πρέπει να ήταν ωραία στη πατρίδα σου. Πρέπει να ήταν ωραίες οι βόλτες στη θάλασσα με τους φίλους σου. Ακόμα και το τσιγάρο που κάπνιζες στην ταράτσα κρυφά, ωραίο πρέπει να ήταν. Δεν σε κατηγορώ. Ίσως σε έκανε να αισθάνεσαι σαν ένας μικρός επαναστάτης που στρέφεται ενάντια στα στερεότυπα. Ίσως πάλι αυτός ο καπνός που εισερχόταν στους πνεύμονές σου να σου χάριζε κάποια ελευθερία. Λυπάμαι που δεν ξανάδες την κοπέλα που τόσο αγάπησες. Χαίρομαι όμως που έχεις ανακαλύψει διάφορους αποτελεσματικούς τρόπους με τους οποίους προσαρμόζεσαι στην Ελλάδα.
Κατανοώ γιατί μερικές φορές δεν αγαπάς τίποτε στη ζωή σου. Βλέπεις κάποιοι “δυνατοί” θεώρησαν πως παίρνοντας τα πάντα από εσένα και από άλλους όμοιούς σου με την βία θα μπορούσαν να μετατρέψουν αυτό το “τίποτα” που κατοικεί στην ψυχή τους στα “πάντα”…. πάλι το τίποτα τους έμεινε. Δεν μπορώ να συναισθανθώ αυτό που βιώνεις τον τελευταίο καιρό. Δεν έχω πεινάσει ποτέ, δεν έχω διψάσει ποτέ μα ούτε και έχω στερηθεί τίποτα στη ζωή μου. Το γιατί δεν το γνωρίζω, απλώς έτυχε.
Αν συνεχίζεις να βλέπεις αυτά τα δυσάρεστα όνειρα, μη ξυπνήσεις, διότι μετά το ”εδώ”, έρχεται το ”εκεί”. Και το ”εκεί”, είναι ένας τόπος γεμάτος ελπίδα, ανθρώπους που αγαπάς, ανθρώπους που σε αγαπούν. Το ”εκεί” θα είναι η δική σου Γη της επαγγελίας, μια γη στην οποία οι μαλωμένοι που συνάντησες στην έρημο θα κρατιούνται τώρα χέρι-χέρι και θα προχωρούν μαζί. Διψασμένα σκυλιά δεν θα βρεις σε εκείνη την γη. Δεν ξέρω αν αυτή η γη θα είναι η Ιταλία ή η Αίγυπτος. Όμως, θα την βρεις την δική σου Γη της επαγγελίας . Στο υπόσχομαι.
Ειρήνη
6) Αγαπητέ Ιρφάν,
Παρόλο που έχουμε μια μικρή ηλικιακή διαφορά (μόλις 2 χρόνων) και δεν σε γνωρίζω προσωπικά, κατανοώ τον πόνο που έχεις. Είμαι σίγουρη ότι η εγκατάλειψη της οικογένειας σου, των αγαπητών σου προσώπων, της πατρίδας σου δεν ήταν σε καμία περίπτωση κάτι που ο καθένας μπορεί να αντιμετωπίσει με ευκολία. Η ανάγκη, ο φόβος για το αύριο, η υποτίμηση και η κακομεταχείριση από τον κοινωνικό περίγυρο, τα δυσάρεστα συναισθήματα του πολέμου και το διαρκές συναίσθημα του κινδύνου σε έφεραν εδώ. Χαίρομαι πολύ που κατάφερες να ξεπεράσεις αυτές τις δυσκολίες και στάθηκες όρθιος στα πόδια σου ξανά για να κυνηγήσεις το μέλλον σου. Το θάρρος, η γενναιότητα και η δύναμη σου αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια.
Τώρα, εδώ στην Ελλάδα γυρνάς μια νέα σελίδα και θα μπορείς να έχεις όλα όσα χρειάζεσαι. Με την κατάλληλη παροχή εκπαίδευσης σου εγγυώμαι ότι θα αποκτήσεις γνώσεις, αξίες και εμπειρίες. Όσο για τη Γερμανία, εφόσον θα έχεις την ίδια άποψη να ακολουθήσεις σπουδές ηλεκτρολόγου και όταν μεγαλώσεις, μη φοβάσαι για τους νόμους και τον τρόπο ζωής! Είσαι τόσο δυνατός και πιστεύω ότι μπορείς να καταφέρεις τα πάντα, ακόμα και την προσαρμογή σε ένα νέο περιβάλλον. Μη ξεχνάς με θέληση και λίγο κόπο όλα τα όνειρα μπορούν να γίνουν εφικτά. Σου εύχομαι να ευτυχήσεις και να δημιουργήσεις μια όμορφη οικογένεια όπως και ο ίδιος επιθυμείς.
Όταν καταφέρεις κάποια στιγμή να έχεις οικονομική ανεξαρτησία, αλλά και να είσαι έτοιμος πνευματικά, θα γυρίσεις στην πατρίδα σου που ξέρω πόσο λαχταράς. Η νοσταλγία που νιώθεις τώρα είναι λογική, αλλά θα δεις πως εκείνη η μέρα της άφιξης σου στο Πακιστάν θα είναι το αποκορύφωμα της ικανοποίησης και ευχαρίστησης όλων όσων θα έχεις πραγματοποιήσει για να φτάσεις εκεί. Θυμήσου όμως όταν συναντήσεις κι άλλα εμπόδια, κι άλλα τείχη, κι άλλα προβλήματα, προσπέρασε τα και μην αφήσεις τίποτα και κανέναν να σε στενοχωρήσει. Ξέρεις γιατί; Γιατί είσαι ο Ιρφάν και τίποτα δεν μπορεί να σε πάρει από κάτω! Είμαι υπερβέβαια!
Χριστίνα
7) Αγαπητέ Ταϊγιάμπ,
Σε καταλαβαίνω απόλυτα. Και εγώ παιδί είμαι και έχω κάνει όνειρα για το μέλλον μου. Μόνο με τη σκέψη του πολέμου και την αρπαγή των δικαιωμάτων των ανθρώπων, νιώθω σαν μια μαύρη βαριά κουβέρτα να κάλυψε τον ήλιο, το φως και να είμαι χαμένη σε ξένη γη χωρίς να μπορώ να δω από το σκοτάδι. Δεν καταλαβαίνω γιατί οι άνθρωποι κάνουν πολέμους και τσακώνονται. Αν δεις τους λύκους, ζούνε σε αγέλες, ομαδικά, βοηθώντας ο ένας τον άλλο. Ο άνθρωπος είναι το μόνο είδος στον πλανήτη που θέλει να βλάψει, να σκοτώσει ο ένας τον άλλο για υλικά αγαθά. Ξέρω πως στην Ελλάδα δεν μπορούμε να σου προσφέρουμε πολλά και να εκπληρώσουμε τα όνειρά σου και άλλων προσφυγόπουλων. Πρέπει όμως να έχεις ελπίδα. Η ελπίδα είναι σαν τον λαμπερό ήλιο που ανατέλλει το πρωί και σπάει το σκοτάδι.
Η οικογένεια σου είναι οι άνθρωποι σου, αυτοί που αγαπάς, όμως και οι δύο γνωρίζουμε πως είναι πολύ δύσκολο να ξαναβρεθείτε. Και εγώ έχω χάσει αγαπημένα μου πρόσωπα, ακόμα με βασανίζει η απουσία τους, όμως ξέρεις τι κάνω; Αντί να προσπαθώ να ξεχάσω και να αρχίσω από την αρχή, επιλέγω να τους θυμάμαι. Να αναπολώ τα παλιά και να τους έχω στην μνήμη μου , διότι, αν τους ξεχάσεις, θα είσαι σαν ζέβρα χωρίς ρίγες. Θα γίνεις άλογο και θα ξεχάσεις από πού είσαι και ποιος είσαι.
Η συμβουλή που σου δίνω είναι να προσπαθείς και να μην το βάζεις κάτω. Πάντοτε να αγωνίζεσαι για το καλύτερο και να μην απογοητεύεσαι με κάθε δυσκολία. Να είσαι δυνατός. Δυνατός δεν είναι αυτός που έχει πολύ μυϊκή δύναμη. Είναι αυτός που επιλέγει να επιμένει και να παραμένει ενώ έχει κάθε δίκιο να λυγίσει και να το βάλει κάτω.
Ο πόλεμος σου πήρε πολλά. Ο κόσμος είναι πολύ αχάριστος και κακός. Σήμερα οι άνθρωποι γνωρίζουν το κόστος που έχουν τα πάντα αλλά την αξία του τίποτα, όπως έχει πει ο Oscar Wilde.
Αλεξάνδρα
8) Αγαπητέ Σαρβάρ,
Δεν μπορώ να φανταστώ πόσο δραματική ήταν αυτή η εμπειρία για σένα. Είναι δύσκολος ο πόλεμος και σκληρό να εγκαταλείπεις την οικογένειά σου. Σου εύχομαι να σπουδάσεις και να κάνεις αυτό που θες για όσο θα σε φιλοξενεί η χώρα μας.
Η Ελλάδα Θα προσπαθήσει να ανοίξει τα σύνορα για να φτάσεις μαζί με άλλους ομοεθνείς σου στους προορισμούς που θέλετε για να κάνετε το όνειρό σας πραγματικό. Θέλω να ελπίζω το δικό σου να είναι ένα από αυτά που θα γίνουν πραγματικότητα! Σου υπόσχομαι πως και εσύ και τα αδέρφια σου θα γίνεται επιτυχημένοι. Και μην ανησυχείς για εμάς, πρώτα θα πρέπει να σταματήσει ο δικός σας πόλεμος… αλλιώς και συ πως θα επισκεφτείς την πατρίδα σου ξανά!
Τα φύλλα ενός δέντρου ξαναγεννιούνται κάθε φορά, για αυτό και όταν τελειώνει μια καλή ανάμνηση ,ξεκινάει μια καινούργια.
Εύη