Το Παιχνίδι της Σχεδίας ή, αλλιώς, Παρά λίγη καρδιά θα 'ταν ο κόσμος άλλος

---

 

Το Παιχνίδι της Σχεδίας ή, αλλιώς, Παρά λίγη καρδιά θα 'ταν ο κόσμος άλλος

 

Γεωργία Αντωνίου, εκπαιδευτικός, 5ο Γυμνάσιο Κέρκυρας

Αγγελική Κλάδη, εκπαιδευτικός, 5ο Γυμνάσιο Κέρκυρας

 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Στο Διεθνές Συνέδριο "Θέατρο & Συμπεριληπτική Εκπαίδευση"

Αθήνα 21, 22, 23 Μαρτίου 2025

Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση

 

 

Σύντομη περιγραφή

Το «Παιχνίδι της Σχεδίας ή, αλλιώς, Παρά λίγη καρδιά θα 'ταν ο κόσμος άλλος» είναι ένα παιχνίδι ρόλων με στόχο την εισαγωγή στις έννοιες των δημοκρατικών και ανθρωπιστικών αξιών και τον εντοπισμό προκαταλήψεων και στερεοτύπων.

 

Το Βιωματικό Εργαστήρι χωρίζεται σε τρεις βασικές πράξεις:

 

Πρώτη Πράξη: Το Παιχνίδι της Σχεδίας. Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε ομάδες των τριών και μπαίνουν σε μία σχεδία. Δεν είναι πια ο εαυτός τους. Γίνονται οι Άλαν Τούρινγκ (ο πατέρας της πληροφορικής και ομοφυλόφιλος), Στίβεν Χόκινγκ (κορυφαίος θεωρητικός φυσικός και τετραπληγικός) και Ρούμπι Μπρίτζες (ακτιβίστρια για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων στις ΗΠΑ και το πρώτο μαύρο παιδί που πήγε σε σχολείο με λευκούς). Αμέσως μετά, εμφανίζεται η Ιστορία προσωποποιημένη και ανακοινώνει ότι δεν μπορεί να σηκώσει το τεχνολογικό, κοινωνικό και ανθρωπιστικό φορτίο που συγκεντρώνουν οι τρεις μεγάλες προσωπικότητές της. Μέσα από μια ιδιότυπη χρονική ανατροπή, ο Άλαν Τούρινγκ, ο Στίβεν Χόκινγκ και η Ρούμπι Μπρίτζες βρίσκονται μαζί εντός μιας σχεδίας, όπου καλούνται να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Η Ιστορία η ίδια ανακοινώνει τον κανόνα του παιχνιδιού: “Μία από τις τρεις προσωπικότητες πρέπει να εξαφανιστεί”. Κάθε σχεδία πρέπει να αποφασίσει ποιος θα είναι ο αδύναμος κρίκος ο οποίος θα εξαφανιστεί από την ιστορία της ανθρωπότητας. Η επιλογή των ηρώων βασίζεται σε θεμελιώδεις ανθρωπιστικές αρχές όπως το δικαίωμα στη ζωή, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, οι ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και, ακόμη, η απόρριψη των ρατσιστικών στερεότυπων.

 

Πράξη Δεύτερη: Παρουσιάζεται, μέσα από οπτικοακουστικό υλικό και αφήγηση, η περίπτωση του διαστημόπλοιου APOLLO 13, το τριμελές πλήρωμα του οποίου αναγκάστηκε, λόγω σοβαρών τεχνικών προβλημάτων, να εγκαταλείψει το προγραμματισμένο σχέδιο επιστροφής στη Γη και να επιστρέψει με το μοναδικό διαθέσιμο μέσο που υπήρχε για κάτι τέτοιο: τη σεληνάκατο. Η σεληνάκατος είχε σχεδιαστεί για δύο μόνο άτομα και όχι για τρία, ενώ μπορούσε να λειτουργήσει με ασφάλεια για 45 ώρες και όχι για τις 90 ώρες που απαιτούσε το ταξίδι της επιστροφής. Έτσι, λειτουργεί κριτικά ως προς το «Παιχνίδι της Σχεδίας» που μόλις πριν από λίγο είχε παρουσιαστεί, εφόσον τώρα έχουμε διαφορετικά αποτελέσματα, που αποδεικνύουν ότι είναι δυνατόν να μη θυσιαστεί κανείς και ότι η συνεργασία μπορεί να αποτελεί τη βέλτιστη στρατηγική για κάθε περίπτωση. Κατά αυτό τον τρόπο, τίθενται κάποια ερωτήματα: Υπήρχε η επιλογή της συνεργασίας στο «Παιχνίδι της Σχεδίας»; Υπήρχε η ελευθερία για αυτή την επιλογή;

 

Πράξη Τρίτη: Γίνεται αναφορά στην «κοινοτοπία του κακού», έναν όρο που εισήγαγε η φιλόσοφος Χάνα Άρεντ, ο οποίος αναφέρεται στην κατάσταση όπου καθημερινοί, απλοί άνθρωποι διαπράττουν εγκλήματα κάτω από την ομπρέλα της τυφλής υπακοής διαταγών ή οδηγιών. Σύμφωνα με τη Χάνα Άρεντ, η βάση του ολοκληρωτισμού δεν είναι οι φανατισμένοι εκφραστές των ολοκληρωτικών ιδεολογιών, αλλά οι μικροί, συνηθισμένοι άνθρωποι που δεν σκέπτονται και τους ακολουθούν. Χωρίς αυτούς τους δεύτερους, οι οποίοι αρνούμενοι την κριτική και υπεύθυνη σκέψη και στάση αρνούνται και την ανθρωπιά τους, οι πρώτοι θα ήταν απλώς γραφικοί. Αξιοποιώντας την παραπάνω ανάλυση, παρουσιάζουμε ένα από τα σημαντικότερα και πιο σοκαριστικά κοινωνικά πειράματα στην ιστορία της ανθρωπότητας: το πείραμα του Μίλγκραμ. Πόσο εύκολα και άκριτα υπακούμε στην εκάστοτε μορφή εξουσίας ή αυθεντίας;

 

 

Σημείωση:

Δεν απαιτείται γνωστικό επίπεδο ή προηγούμενη εμπειρία.

Οι συμμετέχουσες / συμμετέχοντες καλούνται να φορούν άνετα ρούχα και να έχουν διαθεσιμότητα να μπουν σε ρόλους με διάθεση αναστοχασμού.

Το εργαστήριο περιλαμβάνει ασκήσεις με πιθανή σωματική επαφή.

 

 

Η Γεωργία Αντωνίου διδάσκει Μαθηματικά από το 2002. Το 2009 διορίστηκε σε Δημόσιο Σχολείο. Μετά από μια πρώτη περίοδο έντονης ενασχόλησης με τις πανελλήνιες εξετάσεις, η συνειδητοποίηση της απουσίας δομών με κέντρο τις συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών την οδήγησε στη δημιουργία σχολικής θεατρικής ομάδας. Συμμετείχε το 2019-2020 στο πρόγραμμα «Το Θέατρο στο Νέο Σχολείο» και για δύο χρονιές (2020-2022) στην «Ακαδημία Εκπαιδευτικών» (Εθνικό Θέατρο / Υπεύθυνη Υλοποίησης: Σοφία Βγενοπούλου). Έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και συμμετέχει ενεργά στο πρόγραμμα «Κι αν ήσουν εσύ;». Πιστεύει ότι μέσα από την τέχνη στα σχολεία τα παιδιά δέχονται τη διαφορετικότητα και μαθαίνουν να εκφράζονται και να δημιουργούν. Συνεργάζεται με την Αγγελική Κλάδη σε όλα τα θεατρικά δρώμενα της ομάδας του σχολείου.

 

Η Αγγελική Κλάδη είναι Φιλόλογος και εργάζεται στο Δημόσιο Σχολείο. Τα τελευταία χρόνια ενδιαφέρθηκε για το θέατρο και παρακολούθησε ως σπουδάστρια μαθήματα στο θεατρικό εργαστήρι “Θυμέλη” στην Κέρκυρα. Το ενδιαφέρον της αυτό την οδήγησε στο να επιδιώξει να φέρει το θέατρο στο σχολείο και να ενεργοποιήσει μαθητές και μαθήτριες, ώστε να γευτούν τα οφέλη του θεάτρου. Συνεργάζεται με τη συνάδελφό της Γεωργία Αντωνίου σε όλα τα θεατρικά δρώμενα της ομάδας του Σχολείου, επιδιώκοντας το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.