Παγκόσμια Ημέρα για το Θέατρο στην Εκπαίδευση 2019
«Μπροστά στις νέες προκλήσεις 2019:
Διαμορφώνοντας κοινότητες μάθησης και
δημοκρατίας μέσα από την θεατρική εμπειρία»
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2019
ΗΜΕΡΙΔΑ
1ο ΓΕΛ Συκεών (Επταπυργίου 150)
Είσοδος ελεύθερη
Για άλλη μια χρονιά φέτος το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, που έχει οριστεί διεθνώς για τις 27 Νοεμβρίου.
Για το 2019, στην Ελλάδα, οι δράσεις για την Παγκόσμια Ημέρα για το Θέατρο στην Εκπαίδευση έχουν τον γενικό τίτλο «Μπροστά στις νέες προκλήσεις 2019: Διαμορφώνοντας κοινότητες μάθησης και δημοκρατίας μέσα από την θεατρική εμπειρία».
Mε αφορμή αυτή την ημέρα, καλούμαστε να αναλάβουμε πρωτοβουλίες σε σχολεία, σε πανεπιστήμια, σε θέατρα και σε δημόσιους χώρους, που θα τονίζουν την πολύμορφη σημασία του Θεάτρου στην Εκπαίδευση για τη δημιουργική, γνωστική, συναισθηματική, αισθητική και κοινωνική ανάπτυξη παιδιών, νέων, ενηλίκων και την αντιμετώπιση των προκλήσεων της εποχής μας. Με τις δράσεις μας καλούμαστε να υπογραμμίσουμε τους τρόπους με τους οποίους το Θέατρο σε κάθε μορφή τυπικής, μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης συμβάλλει στη δημιουργία «κοινοτήτων μάθησης» για την υλοποίηση δράσεων πολιτισμού και συναντήσεων πολιτών που προωθούν βασικές αρχές της δημοκρατίας και αναγνωρίζουν τις όψεις της διαφορετικότητάς μας.
Στη Θεσσαλονίκη το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση διοργανώνει ημερίδα που περιλαμβάνει ομιλία και βιωματικά επιμορφωτικά εργαστήρια, την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2019, από τις 10.00 π.μ. έως 5.30 μ.μ., στο 1ο ΓΕΛ Συκεών (Επταπυργίου 150).
Πρόγραμμα Ημερίδας
09.30 π.μ.: Προσέλευση-εγγραφές
10.00 π.μ.-10.10 π.μ.: Χαιρετισμός από τη συντονίστρια του Γραφείου Β. Ελλάδας του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, Αντιγόνη Τσαρμποπούλου
10.10 π.μ.-10.45 π.μ.: Ομιλία-Συζήτηση με τίτλο «Θέατρο και Δημοκρατία. Παραδείγματα από την μεταπολεμική Ελλάδα» από την Έλενα Σταματοπούλου, εκπαιδευτικό, σκηνοθέτη, Phd Θεατρολογίας ΑΠΘ
11.00 π.μ.-2.00 μ.μ.: Εργαστήρια
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1: «“Όλο το καλοκαίρι σε μια μέρα” του Ray Bradbury: Τα λογοτεχνικά θέματα στην πολυπολιτισμική εκπαίδευση, χρησιμοποιώντας μέσα και μεθόδους του Δράματος»
Εμψυχώτριες: Ρίτα Πουταχίδου, ηθοποιός, θεατροπαιδαγωγός, Χριστίνα Ζουρίδου, ηθοποιός, δασκάλα, εκπαιδευτικού δράματος
Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Το εργαστήριο έχει ως έναυσμα το λογοτεχνικό κείμενο του Ray Bradbury, “All summer in a day”: ένα φανταστικό περιβάλλον και χαρακτήρες που όμως έχουν στενή σχέση με την καθημερινή μας πραγματικότητα. Η ιστορία προσφέρει πεδίο για την κατανόηση του εσωτερικού μας κόσμου, την ικανότητα ανεκτικότητας, την εμπάθεια, την κατανόηση και την ενσυναίσθηση. Υπάρχουν θεματικές για δημιουργική εργασία χρησιμοποιώντας μεμονωμένες τεχνικές και μεθόδους του Δράματος /π.χ. παιχνίδι ρόλων, αυτοσχεδιασμός, δάσκαλος σε ρόλο, ‘’καυτή καρέκλα’’, παγωμένη εικόνα, νέες ασκήσεις και παιχνίδια τα οποία ο εκπαιδευτικός θα μπορει να εφαρμόσει στην τάξη του.
Το εργαστήριο εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Κι αν ήσουν εσύ;» που υλοποιείται από το Πανελλήνιο δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2: «Με το ένα, με το δύο, με το τρία…μαζί!»
Εμψυχώτρια: Ιωάννα Μήτσικα, χορογράφος, θεατροπαιδαγωγός
Απευθύνεται κυρίως σε εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Καθένας μιλάει τη γλώσσα του, αλλά μπορούμε να μιλάμε χωρίς…να μιλάμε. Σ’ αυτό το εργαστήριο θα αξιοποιήσουμε δραστηριότητες μη λεκτικής επικοινωνίας, με στόχο καθένας να συνδεθεί με τους άλλους μέσα από τη χαρά του παιχνιδιού. Ο συμμαθητής γίνεται συμπαίκτης σε μια τάξη που η επικοινωνία, η αποδοχή και η συνεργασία γίνονται βασικές αξίες.
Το εργαστήριο εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Κι αν ήσουν εσύ;» που υλοποιείται από το Πανελλήνιο δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3: «Άτομο και ομάδα, Δημοκρατία και συλλογική δημιουργία»
Εμψυχώτρια: Έλενα Σταματοπούλου, εκπαιδευτικός, σκηνοθέτης, Phd Θεατρολογίας ΑΠΘ και ομάδα Facta Non Verba (Σάσα Δημητριάδου, Μαριάννα Γκουσδουβά, Τζοάννα Πεφτουλίδου, Αλέξανδρος Τσώνος,Ελένη Ντάγκα, Στέλιος Κιοσσές, Πέτρος Θεοδωρίδης, Βαλένα Παπαδοπούλου, Εβελίνα Βάιου)
Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Το εργαστήριο έχει στόχο να καταστήσει γνωστά κάποια από τα εργαλεία θεάτρου στην εκπαιδευτική κοινότητα. Η έμφαση στην κοινωνικοπολιτική διάσταση του θεάτρου που δίνει η θεατρική αυτή συλλογικότητα, καθώς και η πίστη στη συλλογική του φύση, οδήγησε στη δημιουργία, άλλοτε, στην επεξεργασία, συχνά και τον μετασχηματισμό, σχεδόν πάντα μιας σειράς εργαλείων που βοηθούν την ίδια την ομάδα αλλά και τους συμετέχοντες να σταθούν δημιουργικά πάνω σε ερωτήματα ατόμου και ομάδας, προσωπικού και συλλογικού, ηγεσίας και δημοκρατίας, έκφρασης και έκθεσης, αυτοσχεδιασμού και συλλογικής δημιουργίας. Τα μέλη της ομάδας θα δημιουργήσουν ομάδες μαζί με τους συμμετέχοντες και όλοι μαζί, μέσα από μια δημιουργική διεργασία και διαδικασία ζύμωσης και επικοινωνίας, θα δούμε πως μπορούμε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, να χρησιμοποιήσουμε αυτό που είμαστε και να στήσουμε ένα θεατρικό δρώμενο στο εδώ και το τώρα.
2.00 μ.μ. -2.30 μ.μ.: Διάλειμμα
2.30 μ.μ.-5.30 μ.μ.: Εργαστήρια
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 4: «Διερευνώντας το θέμα Έρωτας-Αγάπη»
Εμψυχώτρια: Άβρα Αυδή, θεατροπαιδαγωγός
Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Ερέθισμα για το εργαστήριο αποτέλεσε η νουβέλα «Η Τιμή και το Χρήμα» (Κ.Ν.Λ. Β΄λυκείου). Με βάση το κείμενο του Θεοτόκη επινοήθηκε η ιστορία της Ζωής που είναι ερωτευμένη με τον Πέτρο, τον γόη του νησιού. Με τη μέθοδο του Εκπαιδευτικού Δράματος οι συμμετέχοντες βιώνουν μέσα από ρόλους την ιστορία, αντιμετωπίζουν διλήμματα και παίρνουν αποφάσεις. Παράλληλα διερευνούν διάφορες πτυχές του θέματος απαντώντας σε ανοιχτά ερωτήματα, π.χ. Τι είναι έρωτας και τι πραγματική αγάπη; Το εργαστήριο περιλαμβάνεται στο βιβλίο της Άβρας Αυδή και της Μελίνας Χατζηγεωργίου «Όταν ο δάσκαλος μπαίνει σε ρόλο». Μπορεί να αξιοποιηθεί είτε στη διδασκαλία του κειμένου του Θεοτόκη είτε στη γλωσσική διδασκαλία, π.χ. βλ. «Έκφραση-Έκθεση για την Α΄λυκείου».
Εργαστήριο 5: «Το παντοδύναμο πλάσμα»
Εμψυχώτρια: Ρένα Αθανασοπούλου, θεατροπαιδαγωγός
Απευθύνεται σε νηπιαγωγούς και εκπαιδευτικούς Πωτοβάθμιας Εκπαίδευσης μικρών τάξεων.
Εκπαιδευτικό δράμα βασισμένο σε μύθο της φυλής των Μασάι που διερευνά το θέμα του φόβου. Μέσα από τεχνικές που εντάσσουν το δάσκαλο και τα παιδιά σε ρόλο οι συμμετέχοντες βιώνουν διαφορετικές οπτικές γωνίες και αναζητούν δημιουργικές λύσεις για όσα τους τρομάζουν απαντώντας στα εξής ερωτήματα : Τι συμβαίνει, όταν δραματοποιούμε τις καταστάσεις και μεγαλοποιούμε τους φόβους μας; Τι μας προσφέρει θάρρος σε μια δύσκολη στιγμή; Γιατί φτάνει κάποιος στο σημείο του εκφοβισμού για να κρύψει το δικό του φόβο; Τι σημαίνει να αναγνωρίζουμε τη δυσκολία μιας κατάστασης και να ανατρέχουμε για βοήθεια στους άλλους;
Τα εργαστήρια είναι δωρεάν για περιορισμένο αριθμό εκπαιδευτικών και παρέχεται βεβαίωση συμμετοχής στους συμμετέχοντες. Προτεραιότητα έχουν τα μέλη του Πανελληνίου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση.
Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερες αιτήσεις συμμετοχής θα γίνει κλήρωση.
Οι συμμετέχοντες πρέπει να φορούν άνετα ρούχα και παπούτσια για κίνηση και ασκήσεις στον χώρο.
Αιτήσεις συμμετοχής: Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής μέχρι την Τετάρτη 27-11-2019 στην ΦΟΡΜΑ ΑΙΤΗΣΗΣ εδώ και θα ειδοποιηθούν στο προσωπικό email τους για τη συμμετοχή τους μέχρι την Παρασκευή 29-11-2019.
Οργάνωση: Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση - Γραφείο Β.Ελλάδας
Οργανωτική Επιτροπή: Γιούλη Αλεξίου, Χριστίνα Αμανατιάδου, Ευγενία Γραμμένου, Ειρήνη Ζώη, Ανέτα Λιάπτση, Δάφνη Μουστακλίδου, Γιάννης Πουταχίδης, Αφροδίτη Ρίζου, Αντιγόνη Τσαρμποπούλου
Γραμματεία/Πληροφορίες: Γιάννα Παπαδοπούλου humanrights@theatroedu.gr, 210-6541600
Βιογραφικά εμψυχωτριών:
Ρένα Αθανασοπούλου
Είναι απόφοιτος του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η διπλωματική της διατριβή αποτέλεσε την πρώτη ολοκληρωμένη μελέτη πάνω στο ελληνικό ραδιοφωνικό θέατρο. Έχει λάβει με άριστα τον μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Παιδαγωγική του Θεάτρου (Τμήμα Θεάτρου Α.Π.Θ.). Στα πλαίσια της διπλωματική της εργασίας πραγματοποίησε την ερευνητική εφαρμογή ενός προγράμματος θεατρικής αγωγής για την ψυχολογική ενδυνάμωση παιδιών στο Ορφανοτρoφείο «Μέλισσα». Επίσης έχει κάνει σπουδές στο Πανεπιστήμιο Freie του Βερολίνου και στην Ακαδημία του Εθνικού Θεάτρου. Έχει διδάξει στο Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, σε Δημοτικά Σχολεία, σε πολιτιστικούς συλλόγους και εργαστήρια. Έχει σχεδιάσει μουσικοθεατρικά προγράμματα και παραστάσεις για παιδιά. Έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις και σεμινάρια σε δασκάλους και καθηγητές με θέμα τις θεατροπαιδαγωγικές μεθόδους. Παράλληλα έχει δημοσιεύσει θεατρολογικές μελέτες. Επιπλέον είναι διπλωματούχος μουσικός με δισκογραφία και πολλές συναυλίες στο ενεργητικό της. Έχει σπουδάσει εικαστικές τέχνες και έχει εικονογραφήσει πανεπιστημιακά βιβλία και παραμύθια.
Άβρα Αυδή
Φιλόλογος και θεατροπαιδαγωγός. Υπηρέτησε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως καθηγήτρια και ως Υπεύθυνη Πολιτιστικών. Δίδαξε, επί 15 έτη (2001-2016), στο Τμήμα Θεάτρου του Α.Π.Θ. τα μαθήματα «Δραματοποίηση» και «Το Θέατρο στο σχολείο». Συνέγραψε με τη Μελίνα Χατζηγεωργίου το βιβλίο «Η τέχνη του Δράματος στην εκπαίδευση. 48 προτάσεις για εργαστήρια θεατρικής αγωγής» (Μεταίχμιο 2007) και το βιβλίο «Όταν ο δάσκαλος μπαίνει σε ρόλο. 50 προτάσεις για θεατρικά εργαστήρια με Δάσκαλο σε Ρόλο» (Μεταίχμιο 2018). Συμμετείχε στη συγγραφή των παρακάτω ομαδικών έργων: Εγχειρίδια «Έκφραση-Έκθεση» για το λύκειο (1985-89), Πρόγραμμα Σπουδών για τη Νεοελληνική Γλώσσα (1998), ψηφιακό έργο ΠΟΛΥΤΡΟΠΗ ΓΛΩΣΣΑ (2017).
Χριστίνα Ζουρίδου
Δασκάλα του εκπαιδευτικού δράματος – ηκθοποιός. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο University Center of England με ειδικότητα Teacher of Drama in Education – Δασκάλα του εκπαιδευτικού δράματος και στη Σχολή Υποκριτικής – Δραματικής τέχνης Μαίρης Τράγκα στην Αθήνα. Έχει διδάξει Θεατρική αγωγή-Εκπαιδευτικό δράμα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και σε πολιτιστικούς οργανισμούς στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ιδρυτικό μέλος του Θεατρικού σχήματος Πεφταστέρι. Βασικό μέλος του Θ.Ει.Κ.Κ. Δουλεύει ως θεατρολόγος στην ΚΕΔΗΘ. Σκηνοθετεί και οργανώνει θεατροπαιδαγωγικά προγράμματα στα Πνευματικά Κέντρα Δήμων της χώρας.
Ιωάννα Μήτσικα
Είναι µέλος της χοροθεατρικής ομάδας vis motrix του Κέντρου Θεατρικής Έρευνας Θεσσαλονίκης και συνεργάτης του μουσικού σχήματος Encardia. Έχει συνεργαστεί µε το Κ.Θ.Β.Ε, το ρουµανικό Εθνικό Θέατρο Οπερέτας Ion Dacian, ενώ δουλειές της έχουν παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου (Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου), στο Piccolo Teatro de Milano, στο Φεστιβάλ Rencontres Musicales de Mediterrannee στην Κορσική και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Διδάσκει στην Ανώτερη Δραματική Σχολή Ανδρέας Βουτσινάς, ενώ έχει επίσης διδάξει στο θεατρικό εργαστήριο του Κ.Θ.Β.Ε, στο Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο - Λύκειο Αμπελοκήπων και στο 3ο ΣΔΕ φυλακής Διαβατών. Είναι µέλος του Πανελληνίου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, όπου συμμετέχει ως επιµορφώτρια στο πρόγραμμα “Κι αν ήσουν εσύ;”. Είναι απόφοιτος της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού του δήμου Θεσσαλονίκης, έχει πτυχίο Νομικής (Α.Π.Θ.) και μεταπτυχιακό τίτλο στο Εργατικό Δίκαιο (Δ.Π.Θ.). Είναι υποψήφια διδάκτορας στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου µε πεδίο έρευνας την τέχνη στη φυλακή.
Ρίτα Πουταχίδου
Είναι ηθοποιός – μιούζικαλ, θεατροπαιδαγωγός. Αποφοίτησε από το μουσικό - δραματικό τμήμα του κονσερβατουάρ Μπρνό, Τσέχικη Δημοκρατία Δίδαξε Εκπαιδευτικό Δράμα και Θέατρο σε εκπαιδευτικούς στα Π.Ε.Κ. Θεσσαλονίκης και στα Σ.Ε.Λ.Μ.Ε. Οργάνωσε, δίδαξε και σκηνοθέτησε σε θεατρικές ομάδες των δήμων Θεσσαλονίκης, Αμπελοκήπων, Τριανδρίας, Διαβατά, Αγ. Γεωργίου. Ήταν καλλιτεχνικός συνεργάτης του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Θεσσαλονίκης 1997. Διοργανώνει θεατροπαιδαγωγικά προγράμματα σε εκπαιδευτικά, πολιτιστικά ιδρύματα και κατασκηνώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Τσεχία, Αυστραλία, Γερμανία, Δανία). Ίδρυσε το 1983 το Θεατρικό Εικαστικό Καλλιτεχνικό Κέντρο «ΠΟΥΠΟΥΛΟ», όπου διδάσκει, παίζει και σκηνοθετεί έως σήμερα, δράμα σε παιδιά, νέους και ενήλικες. Έχει τιμηθεί από την UNESCO «Γυναίκες Δημιουργοί των δυο θαλασσών». Ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, των Πανελλήνιων Καλλιτεχνικών Αγώνων του Υπουργείου Παιδείας (θέατρο).
Έλενα Σταματοπούλου
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Τελείωσε το ελληνογαλλικό καλλέγιο Δελασάλ και είναι απόφοιτος της ιδιωτικής σχολής Κινηματογράφου και Τηλεόρασης «Παράλλαξη», του Τμήματος Πληροφορικής του ΑΤΕΙΘ και του Τμήματος Θεάτρου Α.Π.Θ. στην κατεύθυνση της Σκηνοθεσίας και της Δραματολογίας-Παραστασιολογίας. Μεταπτυχιακή ιστορική ερευνήτρια του Ιονίου Πανεπιστημίου και Διδάκτωρ Θεατρολογίας του Τμήματος Θεάτρου ΑΠΘ (η εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής έγινε με υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών). Αυτήν την περίοδο εκπονεί μεταδιδακτορική έρευνα στο Τμήμα Θεάτρου ΑΠΘ πάνω στον ηθοποιό Μάνο Κατράκη και το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο. Είναι εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Δημιούργησε για τρία χρόνια (2013-2016) τη θεατρική ομάδα του Γυμνασίου Λ.Τ Κουφονησίων, με την οποία πήρε μέρος στο Διεθνές Νεανικό Φεστιβάλ αρχαίου δράματος στην αρχαία Μεσσήνη με την παράσταση Τρωάδες του Ευριπίδη. Παρακολούθησε σειρά σεμιναρίων στην Ελλάδα και το εξωτερικό πάνω στο σωματικό και πολιτικό θέατρο. Έχει εκδοθεί το βιβλίο της: Το νεοελληνικό θέατρο στα χρόνια της καχεκτικής δημοκρατίας (1944-1967), τμ. Α: (1944-1955) από τις εκδόσεις Ισνάφι. Ιδρυτικό μέλος, σκηνοθέτης και ηθοποιός από το 2002 στη θεατρική κολλεκτίβα Facta Non Verba, ομάδα προσανατολισμένη στην ανάδειξη του κοινωνικοπολιτικού χαρακτήρα του θεάτρου με παρουσία στην πόλη τα τελευταία 17 χρόνια με 34 παραστάσεις, performances και θέατρα δρόμου.