28 μαρτυρίες ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράν, το Μαρόκο και την Αίγυπτο

"Μονόλογοι από το Αιγαίο"

Η ιδέα: Το βιβλίο «Μονόλογοι από το Αιγαίο» αποτελεί συλλογή 28 μαρτυριών ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράν, το Μαρόκο και την Αίγυπτο. Τα παιδιά αυτά, τα οποία διαμένουν σε ξενώνες φιλοξενίας, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και έφτασαν μόνα τους στην Ελλάδα το 2015 και 2016, διασχίζοντας το Αιγαίο.

Τα εργαστήρια: Οι «Μονόλογοι από το Αιγαίο» είναι το αποτέλεσμα κύκλου θεατρικών βιωματικών εργαστηρίων, που υλοποιήθηκαν από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο του 2016, ως δράση του προγράμματος ευαισθητοποίησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για ζητήματα προσφύγων «Κι αν ήσουν εσύ;». Ο στόχος ήταν να καταγραφούν όχι μόνο οι δυσκολίες που βίωσαν και βιώνουν οι ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες αλλά και όσα αγαπούν, όσα ελπίζουν κι ονειρεύονται. ​

Η έκδοση: Οι 28 μαρτυρίες αποτυπώθηκαν στην ειδική έκδοση-βιβλίο «Μονόλογοι από το Αιγαίο: το ταξίδι και τα όνειρα ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά και στα αγγλικά τον Οκτώβριο του 2016, από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Το βιβλίο διατίθεται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή δωρεάν μέσα από τη σελίδα www.TheatroEdu.gr ή από τη γραμματεία του Προγράμματος. Η αξιοποίηση των κειμένων είναι ελεύθερη αρκεί να αναφέρεται η πηγή. Δεν επιτρέπεται η χρήση των κειμένων για εμπορικούς σκοπούς.

Η ιδέα...

Διαδρομές... ​

Αιγαίο.
Το πέλαγος με τα νησιά του.
Εικόνες τραγωδίας
εικόνες φρίκης.
Ανάμεσά τους
εικόνες παιδιών, φιγούρες ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων.
Τους είδαμε να φτάνουν
μόνοι τους στις ακτές των νησιών.
Μόνοι τους να διασχίζουν τους δρόμους της Ελλάδας
για να φτάσουν στα σύνορα.
Και επειδή τα βλέμματά τους μας στοίχειωσαν
και επειδή υπάρχουν πολλοί τρόποι
να αντιδράσει κάποιος στη φρίκη,
θελήσαμε
οι σκέψεις, οι αναμνήσεις, το ταξίδι και τα όνειρα τους
να αποκτήσουν φωνή.
Και αυτή η φωνή,
μέσα από τις φωνές άλλων παιδιών, συνομηλίκων τους
να ακουστεί δυνατά
τόσο, που να φτάσει μακριά, όσο πιο μακριά γίνεται. ​

Έτσι γεννήθηκε η ιδέα των «Μονολόγων από το Αιγαίο». Μια ιδέα, που με συλλογική προσπάθεια, επιμονή και αγάπη, εξελίχτηκε σε Δράση. Η Δράση αυτή άρχισε τον Απρίλιο του 2016, ως μέρος του προγράμματος «Κι αν ήσουν εσύ;». Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, από τον Φεβρουάριο του 2015, με στόχο την ευαισθητοποίηση στα ανθρώπινα δικαιώματα και σε θέματα προσφύγων. Σε δύο πόλεις της Ελλάδας, την Αθήνα και την Πάτρα, από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο του 2016, έγιναν κύκλοι βιωματικών εργαστηρίων. Οι συμμετέχοντες ήταν ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες και μετανάστες από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράν, το Μαρόκο και την Αίγυπτο. Αγόρια, ηλικίας 13 έως 18 ετών, που διαμένουν σε ξενώνες φιλοξενίας της ΜΚΟ PRAKSIS.

Συγκεκριμένα στην Αθήνα, το εργαστήριο υλοποιήθηκε σε χώρο μέσα στον ξενώνα ΣΤΕΓΗ PLUS (+), ενώ στην Πάτρα, στο Θεατρικό χώρο Καλλιτεχνικών Αναρριχήσεων «ΟροΠαίδιο».
Σε κάθε πόλη ολοκληρώθηκαν είκοσι εργαστήρια.
Οι συναντήσεις ήταν δίωρες και γίνονταν δύο φορές την εβδομάδα, με εθελοντική συμμετοχή των παιδιών.
Συνολικά, πήραν μέρος έξι θεατροπαιδαγωγοί-εμψυχωτές από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, επτά διερμηνείς από την Ύπατη Αρμοστεία, και την ΜΚΟ PRAKSIS, επτά κοινωνικοί λειτουργοί από την ΜΚΟ PRAKSIS και τρεις ψυχολόγοι από την ΜΚΟ PRAKSIS.
​
Ήταν ένα εγχείρημα δύσκολο, πρωτόγνωρο για όλους μας.
Ένα εγχείρημα που απαιτούσε διαρκή συντονισμό και συνεργασία πολλών ανθρώπων με διαφορετικές ειδικότητες, διαφορετικές νοοτροπίες και από διαφορετικές διαδρομές.
Καταφέραμε όμως να «συναντηθούμε». Γιατί σημασία είχε ο στόχος.
Ο στόχος ήταν να καταγραφούν οι ιστορίες αυτών των νέων. Η πρόκληση μεγάλη. 
​
Προχωρήσαμε, γιατί πιστεύουμε πως το θέατρο έχει τη δύναμη και τη μαγική ιδιότητα να ανοίγει ψυχές, να ξεκλειδώνει συναισθήματα, να ανασύρει βιώματα, να γεφυρώνει χάσματα.
Και έτσι, μέσα από εργαστήρια που βασίζονταν στη χρήση θεατρικών τεχνικών, στην εικαστική έκφραση και στη δημιουργική γραφή, πρόεκυψαν είκοσι οκτώ ιστορίες.
Το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου. Έφηβοι οι οποίοι δεν μιλούν μόνο για το δράμα που έχουν βιώσει, τόσο στην πατρίδα όσο και στο ταξίδι τους, αλλά και για αυτά που αγαπούν και αυτά που τους αρέσουν. Για όσα ελπίζουν και όσα ονειρεύονται. Όπως όλοι οι έφηβοι!
​
Ένα βιβλίο από εφήβους, ένα βιβλίο χάρτινο καραβάκι ξεκινά τη διαδρομή του με την ελπίδα να συναντηθεί με μυριάδες άλλα καραβάκια εφήβων, που λαχταρούν να χτίσουν ένα κόσμο στα μέτρα των ονείρων τους ένα κόσμο που θα χωράνε όλοι και θα μαθαίνουν τη ζωή καθισμένοι στο ίδιο θρανίο και ενηλίκων που ίσως θυμηθούν εκείνες τις μισοσβησμένες λέξεις πάνω στα πανιά των δικών τους εφηβικών χάρτινων καραβιών «φιλοξενία», «ανθρωπιά», «αλληλεγγύη».
 
​Χαρά Τσουκαλά
Συντονίστρια της Δράσης «Μονόλογοι από το Αιγαίο» 
Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση
Αθήνα Ιούλιος 2016

Η έκδοση...

Το υλικό που προέκυψε από τα εργαστήρια των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων σε Αθήνα και Πάτρα συγκεντρώθηκε από τους θεατροπαιδαγωγωγούς του προγράμματος και ταξινομήθηκε για κάθε παιδί μαζί με το εικαστικό υλικό που είχε δημιουργήσει. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια μεταφραστών έγινε η μετάφραση των κειμένων στα ελληνικά. ​

Η επιμέλεια των κειμένων έγινε με προσοχή, ώστε να μην αλλοιωθεί η ουσία των κειμένων των παιδιών. Παράλληλα, επιλέχτηκαν τα εικαστικά έργα των παιδιών που θα συμπεριλαμβάνονταν στην έκδοση.​

Οι 28 μαρτυρίες αποτυπώθηκαν στην ειδική έκδοση-βιβλίο «Μονόλογοι από το Αιγαίο: το ταξίδι και τα όνειρα ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά και στα αγγλικά τον Οκτώβριο του 2016, από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.​

Το βιβλίο διατίθεται σε έντυπη από τη γραμματεία του Προγράμματος. Η αξιοποίηση των κειμένων είναι ελεύθερη αρκεί να αναφέρεται η πηγή. Δεν επιτρέπεται η χρήση των κειμένων για εμπορικούς σκοπούς.​

Το βιβλίο "Μονόλογοι από το Αιγαίο" διατίθεται και σε ηλεκτρονική μορφή στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Ελληνική έκδοση	Μόνο κείμενα	Αγγλική έκδοση