7η Θεατρική Καλοκαιρινή Κατασκήνωση Σπέτσες 2008
"Διερευνώντας ρόλους και σκηνές απ’ τη ζωή και το θέατρο"
Σπέτσες 23-29 Αυγούστου 2008
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1: “Η σχολική τάξη ως εργαστήριο: αξιοποιώντας συστήματα θεάτρου/δράματος στην εκπαίδευση”,
Dorothy Heathcote, εκπαιδευτικός δράματος,
Συνεργάτης: Μαρία Ζαννέτου Παπακώστα, εκπαιδευτικός δράματος
Η Dorothy Heathcote θα δουλέψει κυρίως πάνω σε δυο συστήματα αξιοποίησης του θεάτρου/δράματος στην τυπική εκπαίδευση. Και τα δυο μπορούν να εφαρμοστούν τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, γιατί οι εκπαιδευτικοί μπορούν να τα προσαρμόσουν ανάλογα με την ηλικία των μαθητών και τις εκάστοτε συνθήκες. Το ΣΥΣΤΗΜΑ Α αφορά την προσέγγιση της μελέτης θεατρικών κειμένων από τη Dorothy Heathcote. Το θεατρικό κείμενο που θα χρησιμοποιήσουμε είναι η Αντιγόνη του Σοφοκλή σε νεοελληνική μετάφραση. Το ΣΥΣΤΗΜΑ Α είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε μαθητές που διστάζουν να διαβάσουν ή δεν είναι εξοικειωμένοι με θεατρικά κείμενα. Μπορεί να φανεί χρήσιμο στις εξετάσεις. Το ΣΥΣΤΗΜΑ Β ονομάζεται κυλιόμενος ρόλος. Είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να δίνει τη δυνατότητα σε ομάδες εκπαιδευτικών να δουλεύουν και να προετοιμάζονται από κοινού, χρησιμοποιώντας ο καθένας τις δεξιότητές του και τα ενδιαφέροντα της ειδικότητάς του. Το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου δε χρειάζεται να αναστατωθεί, επειδή το πλαίσιο λειτουργίας του κυλιόμενου ρόλου επιτρέπει στα παιδιά και στους εκπαιδευτικούς να προσαρμοστούν σε συγκεκριμένους τρόπους δουλειάς. Μια τυπική ομάδα εκπαιδευτικών μπορεί να αποτελείται από τον καθηγητή/-τρια της ιστορίας, των καλλιτεχνικών και των κοινωνικών επιστημών, για παράδειγμα, ή της θεατρικής αγωγής και της πολιτειότητας. Στο δημοτικό σχολείο, στην ομάδα μπορούν να πάρουν μέρος όσοι δάσκαλοι και όσες τάξεις το επιθυμούν. O καλύτερος τρόπος για να αξιοποιηθεί ο κυλιόμενος ρόλος είναι να εφαρμοστεί για κάποιο χρονικό διάστημα. Δεν πρόκειται για μια γρήγορη συνταγή διδασκαλίας, που θα διαρκέσει για λίγο.
Η Μαρία Ζαννέτου-Παπακώστα, συνεργάτρια και πρώην φοιτήτρια της Dorothy, θα βοηθήσει στη διεξαγωγή του εργαστηρίου. Στη διδακτορική της διατριβή, έχει αναλύσει σε βάθος και έχει συστηματοποιήσει ολόκληρη τη δουλειά της Dorothy Ηeathcote. Η Dorothy Heathcote γεννήθηκε το 1926. Παρακολούθησε μαθήματα στο σχολείο της περιοχής της μέχρι τα 14 και μέχρι τα 19 της εργάστηκε ως υφάντρια σε κλωστοϋφαντουργείο. Από τα 19 μέχρι τα 21 της παρακολούθησε μαθήματα σκηνοθεσίας θεάτρου, χορού και εκπαιδευτικού δράματος στο Northern Theatre School. Έγινε μέλος του διδακτικού προσωπικού και δίδαξε για δύο χρόνια εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες από το χώρο των επιχειρήσεων. Στα 24 της διορίστηκε στο Πανεπιστήμιο του Durham, όπου δίδαξε σε εκπαιδευτικούς τις μεθόδους Froebel και ανέπτυξε πλέον το δικό της σύστημα διδασκαλίας και μάθησης, που έγινε γνωστό ως «ο μανδύας του ειδικού». Το σύστημα βασίζεται στην αρχή ότι οι μαθητές δουλεύουν σε περιβάλλοντα που ενθαρρύνουν την καλλιέργεια των κοινωνικών τους δεξιοτήτων και το πραγματικό ενδιαφέρον τους για τη μελέτη και τη μάθηση των αντικειμένων του αναλυτικού προγράμματος. Η δουλειά της σε αυτό το σύστημα συνεχίστηκε στο Πανεπιστήμιο του Newcastle upon Tyne μέχρι το 1986, οπότε επισήμως συνταξιοδοτήθηκε και σταμάτησε να διδάσκει σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Από τότε εμψυχώνει εργαστήρια σε συνέδρια, μουσεία, πινακοθήκες και σχολεία και ασχολείται με μαθητές όλων των ηλικιών και δεξιοτήτων, από τη βαθμίδα του νηπιαγωγείου μέχρι επαγγελματίες από διάφορους χώρους, όπως η ιατρική και η αστυνομία, αλλά και εκπαιδευτικούς διαφορετικών ειδικοτήτων. Από το 1950 δημοσιεύει τακτικά σε εκπαιδευτικά περιοδικά άρθρα για τις μεθόδους διδασκαλίας και λεπτομερείς μελέτες για την εφαρμογή του συστήματός της στην πράξη. Η δουλειά της στα σχολεία και οι επιμορφωτικές της συναντήσεις με εκπαιδευτικούς έχουν καταγραφεί σε βίντεο και DVD. Είναι επίτιμη διδάκτορας των Πανεπιστημίων Newcastle upon Tyne και Derby. Έχει κερδίσει εύφημη μνεία από τη Διεθνή Ένωση για τις Παραστατικές Τέχνες (International Society for the Performing Arts) και το βραβείο Lifetime Achievement της Αμερικανικής Ένωσης για το Θέατρο στην Εκπαίδευση (American Alliance for Theatre in Education). Οι ταινίες του BBC που παρουσιάζουν τη δουλειά της έχουν κερδίσει διάφορες διακρίσεις. Η ταινία για τη ζωή και το έργο της «Three Looms Waiting» έχει κερδίσει το βραβείο Blue Ribbon του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Καννών. Έχει εκδώσει βιβλία για τη μέθοδο διδασκαλίας της και αυτόν τον καιρό ετοιμάζονται δύο βιογραφίες της. Η Μαρία Ζαννέτου-Παπακώστα είναι κάτοχος πτυχίου της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου και Postgraduate Diploma, MA και διδακτορικού διπλώματος στο Δράμα στην Εκπαίδευση του University of Central England της Μεγάλης Βρετανίας. Μέσα από τη διδακτορική της διατριβή έχει συστηματοποιήσει ολόκληρη τη δουλειά της πρωτοπόρου του Δράματος στην Εκπαίδευση Dorothy Heathcote. Από την έρευνά της αυτή έχει προκύψει ένα δομημένο σύστημα διδασκαλίας και μάθησης, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιοδήποτε εκπαιδευτικό θα ήθελε να το θέσει σε εφαρμογή στην εκπαιδευτική πράξη. Είναι διευθύντρια σε δημοτικό σχολείο της Κύπρου, με πολύχρονη πείρα στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών στο Δράμα, μέσα από την οργάνωση πολλών σεμιναρίων, βιωματικών εργαστηρίων και διαλέξεων στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, και στην εκπαίδευση μεταπτυχιακών φοιτητών του εξωτερικού στο University of Central England (PGCert/ PGDip/MA in Drama in Education).Έχει λάβει μέρος σε συνέδρια και σεμινάρια στην Κύπρο και στο εξωτερικό καθώς επίσης και σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Έχει σκηνοθετήσει πάρα πολλές σχολικές θεατρικές παραστάσεις, ανάμεσα στις οποίες και την παράσταση Στους Αιθέρες της Ποίησης, στην οποία έλαβαν μέρος και τα διακόσια πέντε παιδιά του σχολείου της.