Μιλώντας για τις ιδέες του μίσους στην τάξη

Αθήνα, 23/03/2025, εργαστήριο για εκπαιδευτικούς, Κωστής Παπαϊωάννου, Ασπασία Καλησώρα

Μιλώντας για τις ιδέες του μίσους στην τάξη

Κωστής Παπαϊωάννου
διευθυντής «ΣΗΜΕΙΟ για την μελέτη και αντιμετώπιση της ακροδεξιάς»

Ασπασία Καλησώρα
εκπαιδευτικός, μέλος «ΣΗΜΕΙΟ για την μελέτη και αντιμετώπιση της ακροδεξιάς»
 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνέδριου "Θέατρο & Συμπεριληπτική Εκπαίδευση"

Αθήνα 21, 22, 23 Μαρτίου 2025

Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση

Γλώσσα: ελληνικά

Θέσεις περιορισμένες
 

Σύντομη περιγραφή εργαστηρίου

Σε μια εποχή που τα ανθρώπινα δικαιώματα βάλλονται σε πολλές εκφάνσεις του κοινωνικού γίγνεσθαι και με τα παιδιά κάθε ηλικίας να έρχονται σε επαφή όλο και περισσότερο, σχεδόν καθημερινά, με τον τοξικό λόγο και κάθε είδους βία ποιος είναι ο ρόλος μας ως εκπαιδευτικοί;

Πώς μιλάμε για τον ρατσισμό, τα στερεότυπα, τον σεξισμό και ευρύτερα για τον λόγο του μίσους στην σχολική τάξη;  Τι χαρακτηριστικά έχει ο λόγος του μίσους; Ποιες ιδέες εκφράζονται μέσω αυτού; Ποιες κοινωνικές ομάδες αποτελούν στόχο; Πού τον συναντάμε; Πώς μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε; Ποιος είναι ο ρόλος των εκπαιδευτικών και της ευρύτερης σχολικής κοινότητας  απέναντι στο ολοένα αυξανόμενο φαινόμενο των αντιδραστικών ιδεών; Πώς μπορούμε να ενδυναμώσουμε τα παιδιά ώστε να σταθούν κριτικά, να προβληματιστούν και να αμφισβητήσουν αντιλήψεις, ιδέες και συμπεριφορές που εμπεριέχουν οποιαδήποτε μορφή ρατσισμού; Πώς μπορούμε να τα ευαισθητοποιήσουμε και να τα ενεργοποιήσουμε προς μια κατεύθυνση υπεράσπισης του δίκαιου; Ποια παιδαγωγικά εργαλεία μπορούμε να αξιοποιήσουμε και με ποιο τρόπο μπορούμε να επεκτείνουμε τη συζήτηση στην ευρύτερη σχολική κοινότητα;  

Όλα αυτά συζητάμε και επεξεργαζόμαστε στο εργαστήρι με τίτλο « Μιλώντας για τις ιδέες του μίσους στην τάξη».  Εστιάζουμε ιδιαιτέρως στο ρόλο του «παρατηρητή», ατομικού ή και συλλογικού, αναγνωρίζουμε τη καθοριστική σημασία που μπορεί να έχει στην εξέλιξη ενός περιστατικού ρατσιστικής βίας, βλέπουμε εικόνες-στιγμές που κατέγραψε ο φωτογραφικός φακός σε ιστορικό χρόνο και αναγνωρίζουμε πρόσωπα που με τις δικές τους «μικρές – μεγάλες» πράξεις  αντιστάθηκαν.  Επιπλέον και με αφετηρία στιγμές της σχολικής μας καθημερινότητας που εμπεριέχουν κάποια μορφή διάκρισης συζητάμε σε ομάδες και συλλογικά δημιουργούμε ένα πλέγμα ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης-ενεργοποίησης της σχολικής κοινότητας σε βασικές έννοιες που εμπίπτουν σε αντιδραστικές ιδέες και πράξεις, όπως αυτές του ρατσισμού και του σεξισμού, ενεργοποιώντας μια τεράστια γκάμα παιδαγωγικών εργαλείων.

Σκοπός μας είναι να αναγνωρίσουμε τις διάφορες όψεις των αντιδραστικών ιδεών, να εμβαθύνουμε στις ρίζες και τις εκφράσεις της μισαλλοδοξία και με την αξιοποίηση μιας ποικιλίας παιδαγωγικών εργαλείων να ενδυναμωθεί η εκπαιδευτική κοινότητα σχετικά με  την αντιμετώπισή τους στην τάξη και στη σχολική κοινότητα, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας με τα παιδιά δράσεις που προάγουν τη δημοκρατία, την ισοτιμία, την αποδοχή της διαφοράς και τον αυτοπροσδιορισμό και επομένως ενισχύοντας συνολικά το ανοιχτό, συμπεριληπτικό σχολείο με τις αξίες της αλληλεγγύης, της ισότητας, της δημοκρατίας και του σεβασμού.

Το εργαστήριο απευθύνεται σε κάθε εκπαιδευτικό της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Περιλαμβάνει βασικές έννοιες των αντιδραστικών φαινομένων, ποικιλία παιδαγωγικών εργαλείων, βιωματική και συμμετοχική μεθοδολογία, δραστηριότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν στο εκπαιδευτικό περιβάλλον και αναστοχασμό για την προσαρμογή της βιωματικής γνώσης σε κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα, σε κάθε εκπαιδευτική ανάγκη.

Το εργαστήριο περιλαμβάνει ασκήσεις με πιθανή σωματική επαφή.

Ο Κωστής Παπαϊωάννου σπούδασε Ιστορία και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες. Διδάσκει στην Ελληνογαλλική Σχολή Αγίας Παρασκευής. Έχει ασχοληθεί με την κατάρτιση ενηλίκων, τη διά βίου μάθηση και τη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Ήταν πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και γενικός γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Υπήρξε πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας. Πρωτοστάτησε στη σύσταση του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, μετείχε στον συντονισμό του Παρατηρητηρίου στη Δίκη της Χρυσής Αυγής και διευθύνει το «ΣΗΜΕΙΟ για την μελέτη και αντιμετώπιση της ακροδεξιάς». Έχει συγγράψει πολλά εκπαιδευτικά βιβλία και διδακτικά εγχειρίδια. Το 2021 κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Άγρια ιστορία για μεγάλα παιδιά: Από τον φασισμό στον μεταφασισμό, Η δημοκρατία απέναντι στη νέα ακροδεξιά»(Πόλις). Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορεί το βιβλίο του «Τα καθαρά χέρια της Χρυσής Αυγής: Εφαρμογές ναζιστικής καθαρότητας». Αρθρογραφεί συχνά σε ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ. 

Η Ασπασία Καλησώρα, εργάζεται ως δασκάλα στο ελληνικό δημόσιο σχολείο. Έχει ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο ΠΜΣ «Πολιτισμός και Ανθρώπινη Ανάπτυξη» του Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Μαζί με τον Γιώργο Μόσχο (π. Συνήγορο του Παιδιού) συνέγραψαν το βιβλίο-οδηγό με τίτλο: «Η συνέλευση των παιδιών. Τα πρώτα βήματα άσκησης στη δημοκρατία», το οποίο εκδόθηκε με την υποστήριξη της ΠΡΩΤΑ.12, υλοποιώντας σχετικά σεμινάρια για όλες τις βαθμίδες. Μέλος της παιδαγωγικής ομάδας «Το Σκασιαρχείο. Πειραματικοί ψηλαφισμοί για ένα σχολείο της κοινότητας», συμμετέχει ως συντονίστρια και επιμορφώτρια προγραμμάτων εκπαίδευσης και εφαρμογής της παιδαγωγικής Φρενέ στη Δημόσια Εκπαίδευση. Ως μέλος της ομάδας «ΣΗΜΕΙΟ για την μελέτη και αντιμετώπιση της ακροδεξιάς» συμμετέχει στον σχεδιασμό και την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.