Κάποια στοιχεία πίσω από την ιδέα

Η ψηφιακή εποχή έτσι όπως την βιώσαμε τα τελευταία δύο χρόνια αμφισβήτησε όσο ποτέ άλλοτε τα όρια και τη σχέση του δημόσιου και του ιδιωτικού διεισδύοντας το ένα στο άλλο. Μας απελευθέρωσε από το χώρο και το χρόνο και την ίδια στιγμή δημιούργησε συνθήκες παγίδας για την απώλεια τους. Σε ένα πρωτοφανές ποσοστό επικοινωνήσαμε τις ζωές μας μέσω οθονών, είδαμε τους εαυτούς μας να γίνονται οι μικροί μας ήρωες και ηρωίδες- καταναλώσαμε καφέδες και ποτά μέσω οθόνης, ακούσαμε άσχημα νέα, συμμετείχαμε σε διαδικτυακά σεμινάρια καλοντυμένοι και γυμνοί ταυτόχρονα. Το κοινωνικό διείσδυσε στο προσωπικό με τέτοια ταχύτητα που σε ορισμένες περιπτώσεις το προσωπικό, το εσωτερικό ανάβλυσε με εξαιρετική ταχύτητα προς τα έξω.

Στα χρόνια της πανδημίας και του κοινωνικού περιορισμού στην Ελλάδα ο αριθμός των περιστατικών ενδοοικογενειακής, συντροφικής και έμφυλης βίας αυξήθηκε ριζικά. Η Ελλάδα βιώνει ένα πρωτοφανές φαινόμενο σε μαρτυρίες με τεράστιες προσπάθειες από την πλευρά των επιζώσων/ντων να αντιμετωπίσουν το φόβο, το άγχος, την εσωτερικευμένη ενοχή και το στιγματισμό προκειμένου να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και να αναζητήσουν δικαιοσύνη. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις, σύμφωνα με το ΚΕΘΙ (Κέντρο Ερευνών για την Ισότητα των Φύλων) οι γυναίκες ηλικίας 15-44 ετών κινδυνεύουν περισσότερο από βιασμό ή ενδοοικογενειακή βία παρά από καρκίνο, τροχαία ατυχήματα, πόλεμο ή ελονοσία. [https://www.kethi.gr/nea/i-bia-kata-ton-gynaikon-se-arithmoys-0] Στην Ελλάδα παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των κλήσεων στη γραμμή 15900 SOS για την καταγγελία περιστατικών έμφυλης βίας, όπου οι αριθμοί σε περιπτώσεις τετραπλασιάστηκαν.

Η αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας κατά την περίοδο της πανδημίας αποτυπώνεται και στις στατιστικές: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), οι κλήσεις για περιστατικά ενδοοικογενειακής/συντροφικής βίας αυξήθηκαν κατά περίπου 60% τον Απρίλιο του 2020 σε σύγκριση με το 2019 σε ορισμένα από τα κράτη μέλη του. Το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό εκτιμά ότι εάν ο περιορισμός είχε συνεχιστεί για περισσότερο από έξι μήνες (όπως και έγινε), θα είχαν καταγραφεί περίπου 31 εκατομμύρια επιπλέον περιπτώσεις βίας λόγω φύλου, σε παγκόσμιο επίπεδο. Μάλιστα, κάποια περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας έφτασαν ακόμη και στα πιο ακραία τους όρια. Το 2020 καταγράφηκαν 10 γυναικοκτονίες, εκ των οποίων οι 3 κατά τη διάρκεια του πρώτου περιορισμού, και 5 απόπειρες γυναικοκτονίας.

Το "I didn’t mean it!" αξιοποιεί το ψηφιακό «τείχος» της επίσημης και δημόσιας αναπαράστασης του εαυτού και δημιουργεί ένα μονοπάτι για την αποκάλυψη της συντροφικής ζωής, των κακοποιητικών σχέσεων και των μέχρι τώρα ανομολόγητων εμπειριών μέσα από την ασφαλή συνθήκη της ανωνυμίας του διαδικτύου. Επιθυμεί να συμβάλει στην προσπάθεια αποκωδικοποίησης της μορφής, του περιεχομένου και των συνθηκών της έμφυλης βίας, να δώσει χώρο και φωνή σε ανθρώπους που έχουν βιώσει παρόμοια περιστατικά και να δημιουργήσει ενημέρωση, σύνδεση και υποστήριξη. Το πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο με πρακτικές εφαρμοσμένου θεάτρου και σύνθεσης δραματουργίας και οι τεχνικές που αξιοποιεί είναι εργαλεία συμμετοχικών βιωματικών δράσεων δημιουργίας.

Η ιδέα του έργου ξεκίνησε ενόσω  εργαζόμουν ως Εμψυχώτρια Εφαμροσμένου Θεάτρου  και βιωματικής ανακάλυψης στην Αλληλεγγύη Λέσβου Α.Μ.Κ.Ε., στις εγκαταστάσεις του ΠΙΚΠΑ, με ανήλικο και στη συνέχεια ενήλικο, κυρίως προσφυγικό, πληθυσμό. Βιώνοντας ποικιλοτρόπως μεγάλες προκλήσεις, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δουλεύοντας κυρίως με στόχο της ενδυνάμωση της ανθεκτικότητας και την ανακούφιση, δια ζώσης ή και διαδικτυακά, εφηύρα αυτή  την ψηφιακή σιωπηλή περφόρμανς καλώντας τις θεάτριες και τους θεατές να γράψουν ανώνυμα το κείμενο, συνθέτοντας τη δραματουργία του βίντεο, με έναν άρρητα συλλογικό τρόπο, αφού γράφουν ταυτόχρονα χωρίς να γνωρίζουν ο ένας για την άλλη τι καταθέτουν.

Παρακολουθήστε

https://www.youtube.com/watch?v=HxcSu4iOqOY

https://www.youtube.com/watch?v=rM7GHPXcSSc

https://www.youtube.com/watch?v=4SlLNEGmFmo

Παρουσίαση στο Διεθνές Συνέδριο Ψηφιακών Παραστατικών Τεχνών https://www.youtube.com/watch?v=4g9evVfyfzQ&t=3145s

Ταυτόχρονη δια ζώσης και διαδικτυακή υλοποίηση

https://www.youtube.com/watch?v=eeJs1EcoaUE&t=2s

Σχόλια από την φόρμα ανατροφοδότησης ανώνυμης συμπλήρωσης

Α: "Απλή, σαφής και περιεκτική. Δύσκολο να μην ταυτιστείς με κάτι έστω και σε μικρό βαθμό. Και ακριβώς επειδή είναι δυστυχώς τόσο αυτονόητο ότι σχεδόν όλοι μας έχουμε υποστεί έστω και μια φορά κάποιες από αυτές τις συμπεριφορές, ακόμα και στην πιο απλοϊκή τους μορφή, σε κάνει να νιώθεις λιγότερο μόνος. Αισθάνθηκα λίγο ενδυναμωμένος, μπορείτε να το πείτε αυτό"

Β: "Είναι μια αίσθηση ασφυξίας, πίεσης, περιορισμού και αδιεξόδου που δημιουργήθηκε μέσα μου. Κατεβαίνει και μου μιλάει απευθείας, προκαλώντας αναμνήσεις, ένα αίσθημα ασφυξίας και θυμού. Το γεγονός ότι δεν έχει φωνή μου αρέσει πολύ, δίνει μια δύναμη και αυστηρότητα που έρχεται σε ωραία αντίθεση με το γλυκό προσωπάκι που χαϊδεύει. Στο τέλος όμως, χωρίς να μπορείς να εξηγήσεις γιατί και πώς το έκανε, ένιωσα ενδυναμωμένη και όχι σε αδιέξοδο. Φωνάζει χωρίς να μιλά και αυτό είναι συγκλονιστικό."

Γ: "Η παρουσία και οι κινήσεις, δημιούργησαν συνεχώς αντικρουόμενα συναισθήματα. Μαζί με την ένταση λόγω του ηχοτοπίου, έφτασε σχεδόν στο άγχος. Στο δεύτερο γύρο, οι [προβαλλόμενες] φράσεις ανακούφισαν από τη νευρικότητα, καθορίζοντας την κατάσταση"