Το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και η Εταιρία Μουσειακού Θεάτρου Heterotopia διοργανώνουν:
Σεμινάριο για εκπαιδευτικούς και μουσειοπαιδαγωγούς
To μουσειακό θέατρο & η συμβολή του στην ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης:
Το παράδειγμα της συμμετοχικής παράστασης μουσειακού θεάτρου «Προσεχώς πόλεμος: 416 π.Χ.»
Στόχος
Το σεμινάριο στοχεύει να εισαγάγει τους/τις συμμετέχοντες/ουσες στο μουσειακό θέατρο και στις δυνατότητες αξιοποίησής του στο πλαίσιο της τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης εστιάζοντας στο παράδειγμα της συμμετοχικής παράστασης «Προσεχώς πόλεμος: 416 π.Χ.». Συγκεκριμένα, στόχοι του σεμιναρίου είναι η εξοικείωση με:
• το πεδίο του μουσειακού θεάτρου
• τους τρόπους αξιοποίησής του για την ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης
• τη μεθοδολογία σχεδιασμού ενός έργου μουσειακού θεάτρου
• τις δυνατότητες θεατροπαιδαγωγικής πλαισίωσης.
Περιεχόμενο
Το σεμινάριο θα εστιάσει στην παρουσίαση του μουσειακού θεάτρου, ενός νέου είδους ιστορικής/μουσειακής αφήγησης στην ελληνική παιδαγωγική. Μέσα από τη συμμετοχική παράσταση μουσειακού θεάτρου «Προσεχώς Πόλεμος: 416 π.Χ.» που εκτυλίσσεται στην Αθήνα του 416 π.Χ. και εστιάζει στη σφαγή των Μηλίων (βλ. αναλυτική παρουσίαση παρακάτω), θα διερευνηθούν οι τρόποι μέσα από τους οποίους το μουσειακό θέατρο μπορεί να ενθαρρύνει:
• την ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης,
• την κατανόηση της θεματικής,
• την κριτική εμπλοκή ,
• την δημιουργία ενός πεδίου διαλόγου.
Το μουσειακό θέατρο είναι μια εκπαιδευτική προσέγγιση, μια μορφή εφαρμοσμένου θεάτρου, δημόσιας ιστορίας και μια ερμηνευτική στρατηγική για μουσεία και τόπους πολιτισμικής αναφοράς. Ιστορικοί χαρακτήρες ζωντανεύουν μέσα από εκτεταμένη έρευνα και αλληλεπιδρούν με το κοινό εστιάζοντας σε συγκεκριμένες πράξεις και δράσεις και στην ανάδειξη κρυφών νοημάτων.
Οι ερμηνευτές υποδύονται συγκεκριμένους ιστορικούς χαρακτήρες – φανταστικούς ή πραγματικούς– σε συγκεκριμένες συνθήκες για να ενθαρρύνουν τους/ιςσυμμετέχοντες/ουσες να εκτιμήσουν και να κατανοήσουν με άμεσο τρόπο την ιστορία.Ερευνητικά αποτελέσματα δείχνουν ότι το μουσειακό θέατρο έχει τη δυνατότητα να:
• ενθαρρύνει την κατανόηση και την κριτική προσέγγιση των ιστορικών διαδικασιών
• λειτουργεί αποτελεσματικά στην ερμηνεία «δύσκολων» και «ευαίσθητων» θεματικών
• αναδεικνύει την πολλαπλότητα των ιστορικών αφηγήσεων
• ερμηνεύει σύνθετες έννοιες και θεματικές με απλό και κατανοητό τρόπο
Hμερομηνία: 18/01/2020
Χώρος: Θέατρο 104
Διάρκεια σεμιναρίου: 14.00-17.00 (3 ώρες)
Πρόγραμμα
14.00-15.00: Mουσειακό θέατρο, εκπαιδευτικό δράμα και η έννοια της ιστορικής σκέψης
15.00-16.30: Συμμετοχική παράσταση μουσειακού θεάτρου «Προσεχώς Πόλεμος: 416 π.Χ.»
16.30-17.00: Συζήτηση.
Η συμμετοχή είναι ελεύθερη. Δηλώστε την συμμετοχή σας συμπληρώνοντας την φόρμα συμμετοχής και θα ενημερωθείτε στο email που θα δηλώσετε.
Θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής.
Εισηγήτρια: Φωτεινή Βενιέρη
(https://ionio.academia.edu/FoteiniVenieri)
Η Φωτεινή Βενιέρη είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, διδάκτωρ μουσειακού θεάτρου και πρόεδρος της εταιρείας μουσειακού θεάτρου Heterotopia. Διδάσκει θεατρική γραφή στο Μεταπτυχιακό Δημιουργικής Γραφής του ΕΑΠ και έχει συνεργαστεί με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο (ΠΔ 407/80), για τη διδασκαλία μουσειολογικών και μουσειοπαιδαγωγικών μαθημάτων (2017-2019).
Το βιβλίο της Μουσειακό θέατρο: νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις θα κυκλοφορήσει τον Φεβρουάριο από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο. Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, έχει παρουσιάσει ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει συμμετάσχει σε ένα μεγάλο αριθμό εργαστηρίων μουσειακού θεάτρου και θεατροπαιδαγωγικής σε Ην. Βασίλειο, Σουηδία και Η.Π.Α.. Επίσης έχει συνεργαστεί με το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ΙCOM Greece) για την πραγματοποίηση του πρώτου εργαστηρίου μουσειακού θεάτρου στην Ελλάδα για επαγγελματίες των μουσείων.
Η έρευνά της εστιάζει στo μουσειακό θέατρο και στη χρήση θεάτρου και θεατρικών τεχνικών ως ερμηνευτικών μέσων σε μουσεία και τόπους πολιτισμικής κληρονομιάς, υπό το πρίσμα των πεδίων της μουσειολογίας, της θεατρολογίας και της παιδαγωγικής. Βασικό ερευνητικό ερώτημα είναι η διερεύνηση των τρόπων πρόσληψης θεατρικών αφηγηματικών τεχνικών σε συνάρτηση με τον αντίκτυπό τους στην εμπειρία του κοινού.
Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην Πολιτιστική Διαχείριση από το Πάντειο Πανεπιστήμιο και απόφοιτος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM), του Πανελληνίου Επιστημονικού Συλλόγου Θεατρολόγων (Π.Ε.ΣΥ.Θ.), του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, της International Museum Theatre Alliance Americas (ΙΜΤΑL Americas) και εκπρόσωπος της International Museum Theatre Alliance Europe (IMTAL Europe) στην Ελλάδα.
Στις δραστηριότητές της συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων ο σχεδιασμός η υλοποίηση και η αξιολόγηση εμπειριών πολιτισμικής κληρονομιάς, η εκπαίδευση επαγγελματιών μουσειακού θεάτρου και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών.
«Προσεχώς πόλεμος: 416 π.Χ.»
συμμετοχική παράσταση μουσειακού θεάτρου
για παιδιά από 8 ετών & οικογένειες
Διάρκεια: 90’
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25
Το 416 π.Χ. σε περίοδο ανακωχής από τις εχθροπραξίες των Πελοποννησιακών Πολέμων, οι άντρες πολίτες της Αθηναϊκής Δημοκρατίας καλούνται να λάβουν μια σημαντική απόφαση: να δεχτούν την ουδετερότητα της Μήλου, του μοναδικού νησιού του Αιγαίου που δεν ανήκει στην συμμαχία τους ή να τους αναγκάσουν να μπουν στη συμμαχία εκστρατεύοντας εναντίον τους με κίνδυνο της κατάλυση της ανακωχής με τη Σπάρτη.
Όσοι έχουν δικαίωμα λόγου και ψήφου καλούνται να αποφασίσουν για την τύχη όλων των κατοίκων της Αθήνας αλλά και της Μήλου. Για εκείνους και εκείνες των οποίων η φωνή δεν θα ακουστεί στην Εκκλησία του Δήμου, τις γυναίκες, τα παιδιά και τους δούλους, μας μιλά η Αλκμήνη η Αθηναία. Με ποια κριτήρια θα αποφασίσουν οι Αθηναίοι και ποιες θα είναι άραγε οι συνέπειες αυτής της κρίσιμης απόφασης;
Η συμμετοχική παράσταση μουσειακού θεάτρου Προσεχώς Πόλεμος: 416 π.Χ., χρήζει τους/τις μαθητές/ριες Αθηναίους πολίτες και τους/τις καλεί να συμμετέχουν στην Εκκλησία του Δήμου, να εκφράσουν και να υποστηρίξουν τις απόψεις τους και να πάρουν κομβικές αποφάσεις. Θα συναντήσουν την Αλκμήνη, μια Αθηναία του 5ου π.Χ. αι., η οποία θα μιλήσει γι’ αυτή την κρίσιμη συγκυρία, τόσο πριν από τη λήψη της απόφασης όσο και μετά. Θα μάθουν για την Ισιδώρα από τη Μήλο, την πόλη-κράτος που αρνήθηκε να συμμετάσχει στον πόλεμο, και για τη δική της τύχη μετά από την απόφαση των Αθηναίων.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα κάνουν ένα ταξίδι στο χρόνο και τον χώρο. Μέχρι που ο χώρος και ο χρόνος γίνεται ο σημερινός, ο δικός μας. Και ερχόμαστε αντιμέτωποι/ες με μία πραγματική απόφαση που καλούμαστε ανά πάσα στιγμή να πάρουμε. Σήμερα. Εμείς. Ως πολίτες υπεύθυνοι, ελεύθεροι, με κριτική σκέψη και δικαίωμα έκφρασης.
Στόχοι
Σκοπός του προγράμματος, είναι η εξοικείωση με την έννοια της δημοκρατίας και της ενεργούς πολιτειότητας. Οι μαθητές/ριες ενθαρρύνονται να εμπλακούν κριτικά με τα ιστορικά γεγονότα, να αποφασίσουν, ως πολίτες της Αθήνας του 5ου π.Χ. αιώνα αν θα εμπλακούν σε άλλη μία σύγκρουση και να αναστοχαστούν σχετικά με τη σημασία μιας τέτοιας απόφασης.
Αναλυτικά, οι στόχοι του προγράμματος, είναι οι εξής:
• η γνωριμία με άγνωστες πτυχές της καθημερινής ζωής του παρελθόντος
• η κριτική εμπλοκή με τα κίνητρα και τις συνέπειες ενός πολέμου
• η ενθάρρυνση του αναστοχασμού και η δημιουργία συνδέσεων με το παρόν
• η καλλιέργεια της ικανότητας λήψης αποφάσεων σε προκαθορισμένο χρόνο και η αναγνώριση της ευθύνης που τη συνοδεύει
• η ενθάρρυνση της συνεργασίας και της αυτοέκφρασης
Δομή
Το πρόγραμμα αναπτύσσεται σε 6 φάσεις:
α) προσέλευση μαθητών - εισαγωγή στο θέμα
β) παραστασιακή φάση (α’ μέρος)
γ) συμμετοχική – βιωματική φάση
δ) παραστασιακή φάση (β’ μέρος)
ε) επιστροφή στο σήμερα – αναστοχαστικές δραστηριότητες
Μέσα από τις παραπάνω διαδοχικές φάσεις του προγράμματος, οι μαθητές/τριες ερχόμενοι /ες σε επαφή με μια γυναίκα του 5ου αιώνα π.Χ. και μια εμψυχώτρια που τους/τις συνοδεύει στο ταξίδι τους στο χρόνοεμπλέκονται σε βιωματικά παιχνίδια και δραστηριότητες και συμμετέχουν σε μια ιδιαίτερη συνάντηση με το παρελθόν που έχει πολλά να μας πει για το παρόν. Μαθαίνουν για τη ζωή στην κλασική Αθήνα με τρόπο ευχάριστο και συμμετοχικό και ενθαρρύνονται να αναπτύξουν ιστορικές συνδέσεις βάσει των δικών τους εμπειριών και της σημερινής πραγματικότητας.
Με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνεται η κατανόηση των ποικίλων οπτικών της εμπειρίας του πολέμου και η συνθετότητα των ιστορικών διαδικασιών.
Μήπως τελικά το ερώτημα «Πόλεμος ή Ειρήνη» δεν είναι και τόσο απλό;
Σχεδιασμός: Ευγενία Πανταζόγλου (παιδαγωγός, ηθοποιός, μουσικός), Αγάπη Παπουτσάκη- αρχαιολόγος, μουσειολόγος (ΜΑ), ηθοποιός
Σύμβουλος θεατροπαιδαγωγικής: Νικολέτα Δημοπούλου -θεατρολόγος, θεατροπαιδαγωγός (ΜΑ)
Επιστημονική επιμέλεια: Φωτεινή Βενιέρη- δρ. μουσειακού θεάτρου
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Ευγενία Πανταζόγλου
Action Category | |
Year | |
Cities | |
Facilitators | - Dimopoulou Nicoletta
- Venieri Foteini
|
Συνεργαζόμενοι | |